{jumi [*4]}Opisywanym od stuleci, w tym od ponad wieku w przewodnikach podróżniczych i turystycznych. W najstarszym, jaki mam w bibliotece, z roku 1908 – a było to już jego szóste wydanie, sławnego Karla Baedekera „Italien von Alpen bis Neapol", Wenecji autor poświęcił 26 stron tak drobnego druku, że już dzisiaj niemal nie stosowanego. Plus plan miasta oraz Bazyliki i placu św. Marka, Palazzo Ducale itd. na podstawie których i obecnie można je zwiedzać. Zwłaszcza, że nawet niektóre restauracje i kawiarnie, chociażby „Caffè Florian" na południowej stronie Piazza di San Marco, są nadal w tym samym miejscu. Chociaż, oczywiście, kolekcja Peggy Guggenheim wówczas nie istniała, a XVIII-wieczny Palazzo Venier dei Leoni, w którym ma ona siedzibę, wykorzystywany był na inne cele, zapewne mieszkalne, gdyż Baedeker pominął go.
Od kolejnego przejrzenia tego starego przewodnika zacząłem lekturę najnowszego – już drugiego poświęconego Wenecji, wydanego w br. po polsku w serii Przewodniki Wiedzy i Życia – TOP 10. Po to, aby móc porównać ile i jakich informacji da się zmieścić w tak skrótowej formule. I okazało się, że całkiem sporo. Zwłaszcza, jak na wymagania współczesnego turysty, przyzwyczajonego do telewizyjnych i tabloidowych skrótów.
10 najważniejszych miejsc, jakie wybrał i zaleca zobaczyć autor: Bazylika św. Marka, Pałac Dożów, Plac św. Marka, Canal Grande, Galeria Akademii, Kościół Santa Maria Gloriosa dei Frari, Targ Rialto, Dzielnica Torcello, Plac Campo Santa Margherita i Kolekcja Peggy Guggenheim nie podlega raczej dyskusji. Chociaż bardzo brakuje mi wśród nich kościoła Santa Maria Della Salute i gdybym to ja miał wybierać, zastanowiłbym się czy nie powinien on zająć miejsca Campo Santa Margherita czy nawet Targu Rialto.
Każdemu z tych zabytków czy muzeów autor poświęcił po 2 - 4 strony, omawiając, oczywiście też po 10, najważniejszych w nich obiektów lub detali i dodając kolejne. Np. Sztuka i architektura Pałaców Dożów – z listą najważniejszy wydarzeń w dziejach Republiki Weneckiej od założenia miasta w roku 421, do 1797, gdy inwazja Napoleona I zakończyła jej historię. A także Liberia Sansoviniana i Museo Correr oraz Łodzie Wenecji. Inne, oczywiście też tylko wybrane, zabytki i obiekty nie mieszczące się w tych „10 naj..." omówione zostały na stronach przewodnika: kościoły, muzea i galerie sztuki, pałace, mosty oraz miejsca nie odkryte.
Podobnie weneccy artyści, architekci, pisarze czy sławni Wenecjanie. Łącznie z listą 10 najważniejszych narodowości zamieszkujących, poza Włochami, to miasto na przestrzeni wieków: Grecy, Ormianie, Słoweńcy, Turcy, Żydzi, Albańczycy, Niemcy, Brytyjczycy, Francuzi i Amerykanie. Turysta dowie się z tego przewodnika również, jakie poleca mu autor osterie ( winiarnie ), restauracje, nocne lokale, atrakcje dla dzieci, rozrywki. Oraz zobaczenie świąt i festiwali a także miejsc robienia zakupów.
Na blisko 60 stronach poświęconych opisowi najważniejszych weneckich dzielnic i ich zwiedzaniu, znalazło się to, co powinno, plus propozycje spędzenia w nich dnia – z jego rozkładem i informacjami o miejscowych butikach, sklepach z rękodziełem lub specjalistycznych oraz barach, kawiarniach i restauracjach. W podobny sposób zaprezentowane zostały miejsca i obiekty na oraz nad wenecką laguną. W jej północnej części m.in. wyspy: Torcello, Buriano, Murano i 6 innych oraz miasteczko Punta Sabbioni na półwyspie, a w części południowej m.in. San Giorgio, Lido i urocza Chioggia nazywaną Małą Wenecją, której Carlo Goldoni poświęcił komedię „Awantura w Chioggi".
Z pewnym zaskoczeniem przyjąłem natomiast fakt, że mając tak mało miejsca na prezentację Wenecji i jej wspaniałych zabytków, ciekawych miejsc i najbliższych okolic, autor jego część poświęcił propozycji trochę dalszych wycieczek. Do Padwy, Vicenzy i Werony. Wybierając w nich łącznie 10 obiektów, rzeczywiście najważniejszych. Chociaż każde z tych pięknych i zabytkowych miast zasługuje na bliższe i dokładniejsze poznanie, nie tylko w sposób znany z bardzo starej komedii „Jeżeli dzisiaj jest środa, to jesteśmy w Brukseli".
Krótki, 20-stronicowy rozdział Wskazówki dla turystów zawiera informacje jak zaplanować podróż i dotrzeć do Wenecji, uzyskać o niej informacje, poruszać się po mieście, organizować wycieczki, oszczędzać pieniądze, robić zakupy, czego unikać, gdzie spać luksusowo i ( relatywnie ) tanio itp. Indeks ułatwia odszukiwanie tego, co jest potrzebne, a dołączony do przewodnika rozkładany plan miasta poruszanie się po nim. W przewodniku tym znajduje się również sporo kolorowych zdjęć oraz planów. Na wyjazd tylko do Wenecji i w jej okolice jest to więc bardzo przewodnik przydatny i poręczny. Zwłaszcza dla tych turystów, którzy nie lubią obciążać umysłu nadmiarem informacji i szczegółów.
WENECJA. Autor: Gillian Price, przekład Gabriela Jarzębowska. Przewodnik z serii Przewodniki Wiedzy i Życia – TOP 10, wyd. Hachette Polska, Warszawa 2010, str. 160.
{jumi [*6]}
