Większość turystów – zwłaszcza, gdy są w Trokach po raz pierwszy - odwiedza bowiem przede wszystkim sławny zamek na wyspie. A przecież w Trokach oraz ich najbliższych okolicach jest o wiele więcej miejsc i obiektów wartych poznania. Przekonywali o tym podczas prezentacji tego miasta Karolina Narkiewicz, przedstawicielka Trockiego Centrum Informacji Turystycznej i Robert Wołosiewicz, prezes Stowarzyszenia Turystycznego w Trokach.
Polacy już od paru lat znajdują się na pierwszym miejscu wśród odwiedzających Troki zagranicznych turystów. Miasto to, nazywane niekiedy "Mostem na Litwę", słynie z wielonarodowości i wielokulturowości. Obok Litwinów, mniejszości narodowe otwierają Polacy, a po nich są Rosjanie. Są jeszcze Karaimi. Kilkaset karaimskich rodzin Wielki Książę Litewski Witold sprowadził z Krymu w latach 1397–1398. Osiedlił ich między dwoma trockimi zamkami, aby bronili budowli. Legenda głosi, że księciu zależało również na tym, żeby Karaimi gotowali smaczne dania.
{gallery}5194{/gallery}
Egzotyczni Karaimi
Chociaż Troki kojarzą się przede wszystkim z Karaimami, to dziś w tym mieście mieszka jedynie 70 osób pochodzenia karaimskiego. Warto w tym miejscu przypomnieć, że jest to naród pochodzenia tureckiego, posługujący się językiem należącym do gałęzi kipczackiej języków tureckich, a wywodzącym się z języka Chazarów.
Wyznają karaizm – religię, która jako odłam judaizmu powstała w Mezopotamii (obecny Irak) w VIII w. i uznaje wyłącznie Stary Testament. Przy czym każdy wierzący Karaim ma prawo samodzielnie poszukiwać prawd w tekście Biblii.
Troki od ponad 6 wieków są centrum administracyjnym, kulturalnym i duchowym Karaimów. Działa tam jedna z trzech czynnych na świecie (obok Wilna i Eupatorii na Krymie) karaimska świątynia – kenesa. Jest też ulica karaimska, Wystawa Etnograficzna Karaimów, organizowane są letnie szkółki języka karaimskiego. Znane są tradycje kuchni karaimskiej z takimi potrawami, jak kybyny – rodzaj pierogów z ciasta drożdżowego nadziewanego baraniną lub wołowiną, czy czanachy – zupa na baranim mięsie.
Cudowny obraz
W tak różnorodnym etnicznie mieście, jakim sa Troki, ważne miejsce zajmuje turystyka kulturalna oraz pielgrzymkowa. Znajduje się tam Sanktuarium Maryjne – kościół p.w. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny ufundowany w 1409r. przez W. Ks. Witolda.
On też przekazał wyjątkową ikonę Matki Bożej, którą otrzymał w darze od cesarza bizantyjskiego Manuela II Paleologa. Jest to jedyny tego rodzaju obraz na Litwie. Szybko uzyskał miano cudownego. Jego moc docenili nie tylko chrześcijanie różnych wyznań, ale także schizmatycy, poganie i Tatarzy, o czym świadczą przekazywane przez nich wota. Pielgrzymowali do niego nawet królowie: Jan Kazimierz i Jan III Sobieski, a także królowa Konstancja i hetman Stefan Czarniecki. W 1718 roku papież Klemens XI ukoronował ten obraz złotą koroną. Była to druga tego rodzaju koronacja w I Rzeczypospolitej.
Oprócz katolickiego sanktuarium oraz karaimskiej kenesy, czynna jest w Trokach także cerkiew prawosławna. Ale najbardziej znanym obiektem i głównym celem turystycznych przyjazdów do tego miasta jest sławny Zamek na wyspie.
Niezdobyty zamek
Zamek na wyspie zwiedza ponad 350 tys. osób rocznie. Szacuje się, że około 80% odwiedzających Wilno stara się zobaczyć również Troki. Zamek zbudowano w XV–XVI w. na wyspie na jeziorze Galwe. W 1530 r. zmarł w nim W. Ks. Witold. Ta kamienno–ceglana budowla obronna, którą rozpoczął wznosić prawdopodobnie książę Kiejstut, a skończył jego syn Witold, nigdy nie została zdobyta.
Z czasem jednak, gdy przestała pełnić funkcję siedziby wielkoksiążęcej, a stolicą zostało odległe o 28km Wilno, budowla straciła znaczenie. Zamek zniszczony został podczas Potopu w latach 1655–1661. W I połowie XX w. była to już tylko ruina z zachowanymi fragmentami wież i murów. Prace rekonstrukcyjne rozpoczął w latach 30-tych XXw. rząd Republiki Litewskiej.
W 1962 r. zamek stał się siedzibą Trockiego Muzeum Historycznego. Gdy jednak byłem w nim po raz pierwszy w połowie lat 60-tych, większość obiektów nadal stanowiła ruinę. Rekonstrukcję do obecnego stanu, według makiety z XV w., ukończono dopiero w 1987r. Jak ją zobaczyłem, przecierałem oczy ze zdumienia. Odnowiony zamek naprawdę robi duże wrażenie. Obok Zamku na półwyspie, w nigdy niedokończonym dużym kościele mieści się od 2005 roku Muzeum Sztuki Sakralnej.
Troki i okolice
W mieście Troki jest jeszcze Muzeum Wioślarstwa, jedyne na Litwie. Kolejnym ciekawym zespołem architektonicznym tej części miasta jest ulica Karaimska. To na niej odnajdziemy drewniane parterowe domki z XIXw. z charakterystycznymi trzema oknami na ścianach frontowych.
Wszystkie te obiekty stanowią elementy jedynego na Litwie Trockiego Historycznego Parku Narodowego. Natomiast piękny zespół pałacowo–parkowy hrabiego Józefa Tyszkiewicza z XIX–XX wieku znajduje się na Zatroczu - innym półwyspie pomiędzy jeziorami Galwe i Skaistis. Aby go zwiedzić, musimy wybrać się na wycieczkę - można go bowiem znaleźć w odległości 9km od Trok. Pałac jest neorenesansowy. Otaczający go park zaprojektował wybitny francuski architekt krajobrazu, E.F. André. Jego dziełem są również parki w pobliskim Landwarowie, Połądze i Wace Trockiej.
Inną miejscową atrakcję turystyczną stanowi Regionalny Park Wysokodworski. Obejmuje on dwie rzeki: Verknės i Strėva i 72 jeziora. Wytyczono w nim 5 szlaków turystycznych. Można tu zobaczyć Diabelski dół, dąb Adama Mickiewicza, drewniane kościółki i stare grodziska.
Okolice Trok także są pełne atrakcji. W Wornikach znajduje się 3,5-kilometrowy szlak przyrodniczy. Amatorzy aktywnego wypoczynku mają do dyspozycji Park przygód „Anupriškės". Znajdą w nim m.in. zimowe safari. Na jeziorach w lecie można się wybrać na wycieczkę statkiem, wodnymi taksówkami lub kajakami.
Ponadto w okolicach Trok czekają na turystów wycieczki po bagnach, kukurydziany labirynt oraz karting. Ostatnio pojawiła się nowa atrakcja: statek wicina. Jest to jednomasztowy statek z charakterystycznym, podniesionym dziobem i rufą, bez stałego steru, przeznaczony do żeglugi po Niemnie.
Cykliczne imprezy
Do już wspomnianych atrakcji trzeba dodać stałe imprezy cykliczne. W 2012 roku rozpoczną się one 18 maja Nocą Muzeów w Zamku na wyspie. Bogaty w imprezy będzie czerwiec. 3 czerwca odbędzie się XXI Festyn kultury polskiej „Dźwięcz Polska Pieśni" w Landwarowie. Od 7 do 9 czerwca potrwa tradycyjne Święto Miasta „Trockie Lato 2012", a w jego ramach także Festiwal orkiestr dętych „Atataria Vamzdžiai" oraz Kiermasz na Starym Rynku. 16 i 17 czerwca możemy wziąć udział w obchodach Święta Średniowiecznego w zamku na półwyspie. A 23 i 24 czerwca szykują się Międzynarodowe Regaty Żeglarskie „Bursztynowe wiosła".
Również w lipcu nie zabraknie ciekawych imprez. Można o nich przeczytać na stronie: www.trakai-visit.lt. Jest więc w czym wybierać i przebierać. Troki to miasto, do którego warto się wybrać nie tylko przy okazji wyjazdu do Wilna, ale także na dłużej – aby zwiedzić miejscowe zabytki, spróbować lokalnej kuchni i poznać historyczne tajemnice naszych północnych sąsiadów.
{jumi [*6]}
