{jumi [*4]}Malownicze góry: Alpy Julijskie z najwyższym szczytem kraju Triglavem ( 2864 m n.p.m. ), Kamnicko-Sawińskie oraz Karawanki. Piękne jeziora – z najsławniejszym Bled. Wspaniałe jaskinie krasowe. Liczne urocze miasta i miasteczka. Bogatą przeszłość, również kulturalną i dobrze zorganizowaną, zamożną współczesność. Oraz gościnnych i życzliwych mieszkańców od wieków żyjących na styku germańsko – romańskiego Zachodu i bałkańskiego Wschodu.
Kraj ten coraz częściej odwiedzają polscy turyści. Chociaż nierzadko tylko na krótko, w przejeździe na bardziej popularne z ziem byłej Jugosławii, wybrzeże dalmatyńskie. Tak było zresztą i wcześniej, gdy pod koniec lat 50-tych XX w. pojawiła się w Polsce możliwość wyjazdów do Jugosławii.
Słowenię leżącą trochę na uboczu najpopularniejszych tras podróży urlopowych naszych rodaków na południe Europy, popularyzuje w Polsce – jak najbardziej słusznie, bo to kraj piękny i ciekawy – m.in. Wydawnictwo Bezdroża. Ukazało się właśnie kolejne, trzecie już wydanie popularnego przewodnika po niej. Dosyć gruntownie przerobionego i zaktualizowanego.
„Nowy układ przewodnika, dzielący kraj na regiony historyczno - geograficzne – informuje wydawca na tylnej okładce – ułatwi podróżowanie. Obszerny wstęp krajoznawczy pozwoli lepiej zrozumieć Słowenię, a informacje praktyczne i przejrzyste mapy przydadzą się przy planowaniu wyjazdu. Miłośnikom turystyki górskiej proponujemy wycieczki po najciekawszych alpejskich szlakach."
Czytelnicy i turyści otrzymali więc bardzo obszerny jak na tak niewielki kraj, dobry i ciekawie napisany przewodnik. W którym znajdą nie tylko chyba wszystkie potrzebne i przydatne im informacje, ale również sporo ciekawostek, anegdot, wstawek monotematycznych, a także mapki, plany, rysunki oraz 36 – licząc z okładkowymi – barwnych informacji.
Autorzy na wstępie: Zaproszenie do Słowenii proponują tym, którzy wpadają do niej tylko na krótko, przejazdem, 5 tras zwiedzania, od 1 do 5 - dniowych. Stołeczną Lublanę; Krainę zamków – Majerska; Od stolicy nad słoweńskie wybrzeże Adriatyku; Zabytkowe miasteczka Gorenjska oraz Z Celje na południe – ku Białej Krainie. Zwięzłe Informacje praktyczne ułatwiają przygotowanie się i odbycie podróży różnymi środkami transportu. A także poruszanie się na miejscu.
Z radami, że np. taniej i wygodniej podróżuje się tam kolejami niż autobusami, o możliwościach robienia przerw bez konieczności kupowania nowego biletu. Korzystanie z noclegów. Drogich, co podkreślają, zalecając tańsze na kempingach, w schroniskach młodzieżowych, kwaterach prywatnych i hotelach 1-3*. Z ich nazwami, adresami, nr telefonów, faksów, stronami internetowymi, e-mailami, charakterystyką, cenami itp. Podobnie na temat wyżywienia.
Wśród wielu informacji znalazłem tylko jedną nieaktualną. Pisząc o drogach autorzy podkreślają, że opłaty autostradowe uiszcza się w słoweńskich tolarach, a płacenie w innych walutach, np. euro, jest nieopłacalne. Tymczasem Słowenia już od 1.1.2007 weszła do strefy euro, zaś tolary wprowadzone po rozpadzie Jugosławii i proklamowaniu niepodległości kraju przeszły do historii, również w bramkach autostradowych. Ale o tym polscy turyści zapewne już wiedzą, chociaż w następnym wydaniu przewodnika trzeba usunąć tę starą informację.
Rozdział poświęcony informacjom krajoznawczym zawiera to, co powinien. Charakterystykę geograficzną. Skrótową, ale ciekawie przedstawioną burzliwą przeszłość ziem Słowenii od czasów prehistorycznych po współczesność. Ze zwróceniem uwagi na stosunki polsko – słoweńskie na przestrzeni dziejów. Dawniej raczej incydentalnych, chociaż znaczącą rolę w zbieraniu i publikowaniu słoweńskich pieśni ludowych odegrał np. zesłany tam przez Austriaków polski etnograf Emil Korytko ( 1813-39 ). Zaś w literaturze zwłaszcza twórczość Adama Mickiewicza i Henryka Sienkiewicza.
Nie brakuje również podstawowych informacji politycznych i gospodarczych, na temat ludności ( 83,6% to Słoweńcy, pozostali głownie Serbowie, Chorwaci, Bośniacy, Węgrzy i Włosi – te dwie ostatnie mniejszości mają specjalne prawa ) i języka, religii, kultury i sztuki, kuchni oraz trunków – z ciekawą historią winiarstwa na ziemiach współczesnej Słowenii. Ponadto ochrony dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego.
W podstawowej części przewodnika – Zwiedzaniu Słowenii – autorzy prezentują dosyć szczegółowo Lublanę i jej atrakcje turystyczne. Z mnóstwem informacji, wskazaniem, które zabytki, obiekty i miejsca trzeba zobaczyć, opisami i lokalizacją na planie miasta, radami jak do nich dotrzeć. A także gdzie nocować, jeść – z nazwami, adresami, charakterystyką obiektów itp.; listą muzeów – łącznie z dniami i godzinami ich otwarcia oraz cenami biletów; wypoczywać, robić zakupy, bądź uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych, festiwalach itp. Ponadto z radami, co warto zobaczyć w okolicach stolicy.
Pozostałe miejscowości i ciekawe miejsca przedstawione zostały w porządku alfabetycznym w każdym z 3 regionów kraju: Primorska, Kranjska oraz Štajerska, Koroška i Prekmurje. Z danymi o ich liczbie mieszkańców, krótką historią, wskazaniem jak tam dojechać, co warto na miejscu zobaczyć, gdzie przenocować i coś zjeść itp. Osobno omówione zostały trasy górskie: łącznie 22 w Alpach Julijskich, Karawanklach i Alpach Damnicko - Sawińskich, poprzedzone informacjami o schroniskach, schronach i szałasach, biwakowaniu, niebezpieczeństwach, szlakach, wodach itp.
Jak już wspomniałem, treść przewodnika, podobnie zresztą jak i innych z tej serii, wzbogacają obszerne, w ramkach na szarym tle, wstawki monotematyczne przybliżające polskiemu czytelnikowi wybitnych Słoweńców, miejscowości lub specyfikę kraju. M.in. „Rzeźba krasowa – podstawowe pojęcia", „Mieszkańcy Krainy w XIX w.", „Jože Plečnik", „Górnicy z Idriji", „Płaskowyż Kras", „France Prešeren".
Na końcu przewodnika znajdują się: mini słowniczek i mini rozmówki polsko – słoweńskie oraz Indeks wybranych nazw geograficznych. Jest to więc przewodnik bardzo dobry, napisany rzetelnie, na podstawie znajomości kraju z wielu w nim pobytów i podróży po nim. Zasługujący na polecenie nie tylko dlatego, że jest jedynym wyłącznie po Słowenii w języku polskim.
SŁOWENIA. SŁONECZNA STRONA ALP. Autorzy: Magdalena Dobrzańska-Bzowska i Krzysztof Bzowski. Przewodnik Wydawnictwa Bezdroża, wyd. III, Kraków 2010, str. 334, cena 39,90 zł.
{jumi [*6]}
