środa, maj 01, 2024
Follow Us
czwartek, 08 listopad 2012 11:18

Świętomarcińskie rogale Wyróżniony

Napisała
Oceń ten artykuł
(0 głosów)

Z obchodami Święta Niepodległości Poznań świętuje imieniny ulicy, bo tylko w Poznaniu wyprawia się imieniny głównej arterii miasta, ulicy Święty Marcin. Z tej okazji poznaniacy i turyści zjadają tony świętomarcińskich rogali.

Tego dnia na ulicy spotkać można samego Świętego Marcina, który w stroju rzymskiego legionisty na białym koniu prowadzi barwny korowód spod kościoła pod jego wezwaniem aż pod mury cesarskiego zamku, którego gospodarzem jest dziś Centrum Kultury Zamek. Od 1994 roku, nawiązując do starej tradycji ulicznych zabaw i festynów wyprawia ulicy Święty Marcin imieniny. Momentem kulminacyjnym Imienin jest świętomarciński korowód spod kościoła pw. św. Marcina. Święty przemierza konno ulicę Święty Marcin i przyjeżdża na plac przed Zamkiem, gdzie z rąk prezydenta otrzymuje klucz do bram miasta. Ten moment jest sygnałem do rozpoczęcia wspólnej zabawy, która kończą wieczorne fajerwerki przed Zamkiem. Dodatkową atrakcją Imienin Ulicy ma być stojący w Zamku automat drukujący pocztówki, na których umieszcza zdjęcie każdego zainteresowanego.

Święto ku czci Marcina ustanowiono w połowie VII wieku na dzień 11 listopada (data jego pochówku). Obrzędy kościelne łączyły się wtedy ze zwyczajami pogańskimi. Listopad był ważnym miesiącem: kończono wówczas jesienne prace w polu, składano pogańskim bogom ofiary ze zwierząt, próbowano wywróżyć zimową aurę, urządzano uczty z muzyką i tańcami, podczas których stoły uginały się pod gęsiną i dzbanami z młodym winem, a bogatsi dzielili się jadłem i napojem z biedniejszymi. Święty Marcin stał się patronem m.in. pasterzy, opiekunem bydła, ptaków (szczególnie gęsi), a świętomarcińskie rogale kształtem przypominają, jak głosi legenda, zgubioną przez jego konia podkowę.

Tradycja wypieku rogali świętomarcińskich w Poznaniu sięga 1891 roku. Od 19 listopada 2008 r. weszło w życie unijne rozporządzenie nadające rogalowi certyfikat "Produktu o Chronionej Nazwie Pochodzenia w Unii Europejskiej" i trafił na prestiżową listę regionalnych specjałów, które powstają z lokalnych surowców, według oryginalnych przepisów i zgodnie z ekologią. Prawdziwy rogal świętomarciński jest wypiekany tylko w Poznaniu i w wyznaczonych powiatach Wielkopolski. Poza tym rejonem nikt nie może używać tej nazwy.


Przepis na rogale świętomarcińskie:
Ciasto:

1 kg mąki pszennej
6 jaj
0,5 kostki masła
2 łyżki cukru
50 g drożdży
1 szklanka mleka

Masa:

1,5 szklanki cukru pudru
200 g migdałów i orzechów
100 g białego maku
śmietana

Drożdże rozpuścić w niewielkiej ilości mleka. Jajka utrzeć z cukrem i połączyć ze stopionym masłem. Nie przerywając ubijania, dodawać porcjami przesianą mąkę, mleko oraz wcześniej przygotowane drożdże. Ciasto wyrabiać do chwili, gdy zaczną pokazywać się pęcherzyki i wtedy pozostawić w ciepłym miejscu do wyrośnięcia. Migdały, orzechy i mak zaparzyć, zemleć, utrzeć z cukrem i śmietaną aż do uzyskania gęstej masy. Wyrośnięte ciasto rozwałkować i pokroić na kwadraty. Na każdy z nich nałożyć porcję wcześniej przygotowanej masy, uformować rogaliki i pozostawić w ciepłym miejscu do wyrośnięcia. Wstawić do gorącego piekarnika i piec w temp. 220-250 stopni na złoty kolor.
Przepis na rogala świętomarcińskiego pisany gwarą poznańską autorstwa Juliusza Kubla:

Czas kompletny: ko godziny

Mudzenie na czekanie: ko dwóch kwadransów

W bratkaście: ko 20-25 minut

Rezerwa na apetyt: ko 5 minut

Części na ciasto do ko 36 rogali

Jeden funt mąki, ale nie rżannej, ino normalnej do pieczenia
Śtyry łyżki faryny
Mniej niż kwotyrka mleka nieodciąganego
Tak ze dwa deko młodzi
Półtory kostki roślinnej (pół stopić i wystygnąć)
Jedno jojko od żywej kury, nie chłodnicze.

To, co ma być w środyszku rogala, ale zez makiem pomojtane

Do funta maku obojętnie jakiego
Znowu trzydzieści deko faryny
Pińc deko okruchów ze starej chałki abo keksów
Tyle samo suszonych winogronów
Ździebko kandytatyzowanej skórki jak oskubiesz pomerańczo
Szczypa orzechów
Nie za dość smażonych na farynie gruszek
Ociupcio masła z lodówki
Dwa białka ale bez żółtek

Części na lukier

Jedna szklanka cukru miałkiego umelonego na puder
Dwie łyżki orzechów pośrupanych do posypania po wierzchu

To, co trzebno teraz zrobić, jak już masz wszystko jak się należy

Mąkę odsiać przez małe dziuryszki, do niej dać te margarynę, ale na płynno po stopieniu, zaś znów do tego młodzie, faryna, mleko i jajko. Wszystko jak sie należy połączyć, wymojtać i wymelić, a na koniec rozwałkować na plaskato na sztuki i mieć je leżeć
Jeden taki plyndz przeciągnąć margaryną i nakryć jak deklem tym drugim. Teraz jeszcze raz to wałkiem zrobić na plaskato, zaś poskładać na trzy razy i jeszcze raz wałkiem przejechać, znowyk złożyć i znowu tym wałkiem. I to wszystko teraz na pół godziny dać do chłodnego
Teraz zajmnąć się tym do nadziewania. Więc tak: Orzechy i gruszki pokrychać drobniuteńko na kawałyszki, mak oparzyć i przemelić przez maszynkę do siekanego. Zaś mak wymojtać razem z masłem, farną i cołką resztą, a na koniec dołożyć ubite na sztram te białka.
Teraz znowu te wystygnięte ciasto. Rozdzielić wszystko na 4 sztuki osobno. Teraz znowu wałkiem na plaskato, ale tak, żeby z tego były plyndze pod kąt prosty. Zaś z tego zrobić tyle trójkątów, ile się da. A na koniec na środyszek każdego śwignąć szczypę nadzienia
Teraz po kolei zwinąć te trójkątne plyndze, po bokach te rogi zagiąć do środyszka, a jak jest gotowe, to te rogale już ustawiać na blachę wyścieloną papierem pergaminowym. To wszystko ryn do bratkasy na 200 stopni i piec na kolor złoty. Po wyjęciu polać lukrem z miałkiej faryny i świeżo przegotowanej wody, a na koniec śwignąć do smaki na wierzch te orzechy. Zaś wszystko spucnąć ze smakiem!!!

Program obchodów święta

11. listopada

g. 8-20 - Kiermasz rogali
ul. Św. Marcin (stragany staną na szerokim chodniku wzdłuż wieżowców Alfy)

g. 11-13 i 15-17 - Występy uliczne. Zagrają: Aleksander Zoltan, Borys Kowalewski, Tadeusz Lis, Tadeusz Zajdowicz + Indianie

g. 12-19 - marc inner art - działania na ulicy Św. Marcin, w bramach i w podwórkach

g. 12, 14, 15 - Bajabawa (start: plac Adama Mickiewicza) - Gra uliczna, która wprowadzi młodych poszukiwaczy przygód w legendy miasta, w krainę zagadek i łamigłówek.

g. 14-19 - Sekrety Marcina (ul. Św. Marcin).

g. 15-17 - Bike-Polo (ul. Św. Marcin). 11 listopada środek ulicy Św. Marcin zamieniony zostanie w boisko do gry Bike polo w wykonaniu poznańskich drużyn.

g. 15, 17 - Kreatywny warsztat (lokal przy ul. św Marcin). Opuszczony lokal mieszczący się przy ul. Św. Marcin zamieni się na kilka godzin w pracownię rękodzieła.

g. 14-19 - Brama kramikowa (ul. Św. Marcin 35, dziedziniec kamienicy przy skrzyżowaniu Św. Marcin/Ratajczaka).

g. 14-18 - Zapomniane zabawy (ul. Św. Marcin 61) - Kultowe, podwórkowe zabawy w otoczeniu prawdziwych "mistrzów" zapomnianych zabaw.

g. 15, 16, 17 - Brama teatralna (ul. Św. Marcin 28, dziedziniec obok Kina Muza) - Dziedziniec przy ul. Św. Marcin przekształci się w scenę, na której poznańskie grupy teatralne podejmą zróżnicowane działania performatywne.

g. 13 - Korowód Świętomarciński - start: Kościół pw. św. Marcina
g. 13.40-14.30 - Przekazanie klucza św. Marcinowi przez Prezydenta Miasta Poznania i koncert zespołu Tsigunz Fanfara Avantura (scena przed CK ZAMEK)

g. 14.40 - Mennica Polska - prezentacja dukatów świętomarcińskich, druga edycja numizmatów upamiętniających Imieniny Ulicy Święty Marcin. Przygotowano trzy wersje "Marcinów": 10 000 sztuk mosiężnych 4 Marcinów, 5 000 sztuk bimetalowych 7 Marcinów i 300 sztuk srebrnej wersji kolekcjonerskiej 70 Marcinów. Dukaty lokalne "Marciny" będzie można nabyć podczas Imienin Ulicy na stoisku Mennicy Polskiej. Obiegowe 4 i 7 Marcinów będzie można wymienić za równowartość odpowiednio 4 i 7 złotych, natomiast srebrną wersję kolekcjonerską będzie można nabyć za 160 zł.

g. 14.50 - Wręczenie statuetek Korona Smakosza (scena przed CK ZAMEK)

g. 16 - Wykład o ulicy Święty Marcin (Kawiarnia "Kociak", ul. Św. Marcin)
g. 16.45 - "W Blasku Dźwięków" (z myślami o Ojczyźnie bł. Jana Pawła II) - popularne melodie i marsze
(Kościół pw. świętego Marcina)
g. 17.15 - Seans filmu "Bartek Zwycięzca" z muzyką na żywo (kino Muza | bilety: 10 zł)

g. 17.30 - Wspólnota Burego Misia (scena przed CK ZAMEK)
g. 18 - Koncert zespołu CZerwie Band (scena przed CK Zamek)

g. 19 - Imieniny Ulicy z Lechem Pilsem (scena przed CK ZAMEK)
g. 19.30 - Koncert finałowy: zespół LAO CHE (scena przed CK ZAMEK)

g. 21 - Pokaz sztucznych ogni (scena przed CK ZAMEK).

www.poznan.pl

{jumi [*6]}

a