W przypadku Polski podwyższenie opłat za eksploatowanie surowców będzie dużym zastrzykiem gotówki dla budżetu państwa, co ma rządowi pomóc przebrnąć przez kryzys. Ważne jednak, jaką formę przyjmie zapowiedziany przez premiera podatek.
Kuriozum podatkowe
Istotne jest by reguły były przejrzyste... Tak tymczasem nie jest. Podatek oparty jest na formule zależnej od ceny surowców na rynkach światowych, od kursu dolara amerykańskiego, ponieważ w tej walucie są notowane ceny miedzi i srebra na świecie oraz od wolumenu wydobycia. Nie zostały w niej zawarte koszty wytworzenia oraz przerobu, co sprawia iż kopalnie które posiadają złoża słabej jakości, mogą znaleźć się w trudnej sytuacji. Dodatkowo w formule średnia cena miedzi i srebra jest potęgowana, więc w przypadku wysokich cen na rynkach światowych stawka podatku będzie rosła zdecydowanie szybciej niż ceny. Brak jest zerowej stawki przy niskich cenach surowców. Ponadto formuła nie uwzględnia wydatków poniesionych na eksploatację, czyli nie zachęca w żaden sposób przedsiębiorców do inwestowania. Warto zwrócić uwagę, iż formuła podatku zwiększa ekspozycję przedsiębiorców na ryzyko kursowe, ponieważ ceny miedzi i srebra notowane są na rynkach światowych w dolarach amerykańskich. W konsekwencji zwiększy to koszty firm z tytułu zabezpieczania się przed ryzykiem kursowym.
Hamulec dla inwestycji
Podatek nie będzie uznawany jako koszt dla podatku dochodowego. Ten zapis może stać się kluczowym elementem i może w znacznym stopniu spowodować spadek inwestycji oraz zahamowanie poszukiwań nowych złóż surowców. Są one bardzo kosztowne, i dlatego tak trudno firmom zajmującym się wydobyciem surowców wypracować zysk w pierwszych latach działalności. Rząd powinien wziąć pod uwagę, iż nadmierne opodatkowanie spowoduje zwiększenie kosztów produkcji miedzi, które będą wyższe niż średnie koszty produkcji miedzi na świecie, a tym doprowadzi do pogorszenie sytuacji KGHM S.A. na tle branży i obniżenie jej konkurencyjności.
Aspekty osłabienia pozycji w analizie finansowej spółki wpłynie negatywnie na decyzje inwestorów zarówno krajowych jak i zagranicznych. Spółka nie będzie w stanie realizować interesów akcjonariuszy, gdyż wypracowany zysk będzie niższy a co za tym idzie premia dla akcjonariuszy w postaci dywidendy będzie niższa lub po prostu jej nie będzie. Ponadto cała historia z wprowadzeniem podatku od surowców oraz niepewnością co do formy podatku odbiła się negatywnie na kursie akcji. Po ogłoszeniu w expose wprowadzenia podatku ich wartość spadła o 13,8%. Powinno być to wystarczającym sygnałem ostrzegawczym do rewizji przynajmniej części zapisów projektu tak, aby skutki naliczania podatku w przyszłości były bardziej przewidywalne.
Agnieszka Maria Popko - autorka jest ekspertem Instytutu Jagiellońskiego
{jumi [*9]}
