Inspiratorem utworzenia Terminalu Agro Port wyszła jest Edward Kosmala – wiceprzewodniczący Zarządu Krajowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”. Pomysłodawcy chodziło o otwarcie portu dedykowanego przeładunkom zboża i innych produktów rolnych. Projekt może stać się nowym kanałem eksportowym dla polskich do innych państw. Listem Intencyjnym, w sprawie utworzenia Terminalu Agro Port w OT Port Świnoujście, podpisali Krzysztof Urbaś – prezes zarządu i Daniel Stachiewicz– wiceprezes zarządu Portów Szczecin-Świnoujście oraz Piotr Wyrzykowski– wiceprezes zarządu Rolno-Spożywczej Spółki Inwestycyjnej, której stu procentowym udziałowcem jest Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.
W wydarzeniu podpisania Listu Intencyjnego, w sprawie utworzenia Terminalu Agro Port w OT Port Świnoujście, uczestniczyli: Marek Gróbarczyk – Minister Infrastruktury, Karol Bowżyk – prezes zarządu OT Port Świnoujście, Jan Białkowski – zastępca dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Edward Kosmal – wiceprzewodniczący Zarządu Krajowego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność” oraz Czesław Bukowiec – przewodniczący Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność” w województwie Zachodniopomorskim.
Należy zauważyć, że w poniedziałek, 9 października 2023 r., Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna, należąca do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, podpisała, z Portem Gdańskim, umowę na zbudowanie infrastruktury portu zbożowego. Głównym celem jest usprawnienie transportu zboża, m.in. z Ukrainy.
Bezpośrednia przyczyną powyższych działań jest kryzys żywnościowy, wywołany militarną napaścią Federacji Rosyjskiej na Ukrainę i związana z tym wojna, która zablokowała tradycyjne szlaki handlowe na morzu Czarnym. W efekcie na rynek europejski został skierowany gigantyczny strumień produktów rolnych m. in.: pszenicy, kukurydzy, rzepaku, słonecznika i oleju słonecznikowego, z Ukrainy, która jest nazywana spichlerzem Europy. Na skutek tego żywność przestała docierać do najbardziej potrzebujących państw w Afryce i na Bliskim Wschodzie, co potęguje niedobory ziarna w tych krajach, wywołując głód, niepokoje społeczne, radykalizację nastrojów i migrację do Europy.
O skali eksportu zboża z polskich terminali zbożowych świadczą dane liczbowe. W 2022 r. przez port w Gdańsku przeszło 1.900.000 ton zboża. W 2023 roku jest to znacząco więcej, w ciągu pól roku było to 1.400.000 ton zboża. Jest to o 52 proc. więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku i prawie 74 proc. całego eksportu w 2022 r. Nowe terminale zbożowe, powstające przy udziale Rolno-Spożywczej Spółki Inwestycyjnej, należącej do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa powinny udrożnić i zwiększyć transport produktów rolnych z Ukrainy, a przy okazji polskiej produkcji.
Podpisanie umowy na port zbożowy w Gdańsku ora z Listu Intencyjnego, w sprawie utworzenia Terminalu Agro Port w OT Port Świnoujście to jeden głównych postulatów Prawa i Sprawiedliwości.” – Wyjaśnia Jarosław Kaczyński – wicepremier rządu Rzeczpospolitej Polskiej. – „Te terminale to będzie naprawdę duża baza na poprawę transportu i handlu i sytuacji eksportu produkcji rolnej z Ukrainy i Polski.” – Tłumaczy Jarosław Kaczyński – wicepremier rządu Rzeczpospolitej Polskiej.
„Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna została utworzona 14 października 2022 roku.” – Przypomina dr inż. Waldemar Humięcki – Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. – „Utworzenie Rolno-Spożywczej Spółki Inwestycyjnej związane jest z realizacją przez KOWR zadań związanych ze wspieraniem polskiego rolnictwa, w tym również grup producentów rolnych, w zakresie ich działalności na szeroko rozumianym rynku rolno-spożywczym.
Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna została, utworzona przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w październiku 2022 r. Jej kapitał wynosi 200.000.000 zł. Powstała w celu podejmowania inwestycji służących podwyższeniu efektywności wykorzystania potencjału przetwórstwa rolno-spożywczego na wybranych rynkach rolnych. Rolno-Spożywcza Spółka Inwestycyjna zajmuje się inwestowaniem w różnego rodzaju przedsięwzięcia oraz nabywanie sprzedawanych aktywów, m.in. spółki i przedsiębiorstwa, zorganizowane części tych przedsiębiorstw czy elementy ich majątków. Spółka może je nabywać w celu ich restrukturyzacji i przywracania im czynnego udziału w rynku.
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) jest polską państwową osobą prawną, będąca agencją wykonawczą, działająca na podstawie ustawy z dnia 10 lutego 2017 r. o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (Dz.U. z 2023 r. poz. 1308). Powstał 1 września 2017 roku na podstawie art. 45 ust. 2 ustawy z dnia 10 lutego 2017 roku – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (Dz.U. z 2017 r. poz. 624). Powstał wyniku połączenia Agencji Nieruchomości Rolnych (ANR) i część zadań Agencji Rynku Rolnego (ARR). Od tej pory Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa stała się jedyną agencją płatniczą dla Wspólnej Polityki Rolnej w Polsce. Zadania KOWR to: gospodarowanie nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (sprzedaż i dzierżawa), nieodpłatne przekazywanie gruntów i bezzwrotna pomoc finansowa, nadzór nad spółkami o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, wydawanie decyzji dotyczących zgody na prywatny obrót ziemią, zgodnie ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego (tzw. UKUR), promocja polskich produktów rolno-spożywczych w Polsce i zagranicą, opracowywanie oraz upowszechnianie informacji związanych z realizacją mechanizmów aktywnej polityki rolnej na rynkach produktów rolnych i żywnościowych.
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa składa się 6 pionów merytorycznych (innowacji i rozwoju, gospodarowania nieruchomościami, rynków rolnych, nadzoru nad spółkami, finansowo-administracyjny, operacyjny), 17 Oddziałów Terenowych (po jednym w każdym województwie, z wyjątkiem Zachodniopomorskiego, które posiada dwa OT) oraz ponad 60 biur zamiejscowych
