W najważniejszych miastach świata odnotowano w 2009 r. bezprecedensowy spadek popytu na powierzchnię biurową, który przyczynił się do pierwszego od 2003 r. skumulowanego spadku stawek czynszów w najlepszych lokalizacjach.
{jumi [*4]}Jak poinformowała firma Cushman & Wakefield (C&W) w swoim raporcie „Office Space Across the World (Powierzchnie biurowe na świecie)” w corocznym rankingu najdroższych lokalizacji powierzchni biurowych świata (na 63 sklasyfikowane miasta) trzy pierwsze miejsca za 2009 r. zajęli dotychczasowi liderzy, przy czym Tokio awansowało z drugiej pozycji na pierwszą. Całkowite koszty najmu powierzchni biurowej w tym mieście (najwyższe czynsze i opłaty eksploatacyjne) wyniosły 1441 euro/mkw./rok. Londyńska dzielnica West End awansowała z 3. na 2. miejsce z łącznymi kosztami najmu na poziomie 1220 EUR/mkw./rok, natomiast Hongkong spadł z 1. na 3. pozycję z łącznymi kosztami najmu wynoszącymi 1207 EUR/mkw./rok. W tym samym rankingu Warszawa znalazła się na 30. miejscu (spadek z miejsca 19.). Wg Katarzyny Opalskiej, analityka z C&W: - po kilkuletnim okresie systematycznego wzrostu, w ub.r. czynsze wywoławcze za biura w całej Polsce spadły, w Warszawie nawet o ok. 15-24 proc., zależnie od lokalizacji. Jest to konsekwencją przede wszystkim znaczącego spadku popytu brutto, który w stolicy był niższy o blisko 50 proc. w porównaniu z 2008 r. Obecnie czynsze wywoławcze za najlepsze lokalizacje w Warszawie osiągają poziom ok. 22 euro/mkw. miesięcznie w centrum i ok. 15 euro w lokalizacjach poza centrum. Istotnych zmian w wysokości czynszów wywoławczych można spodziewać się raczej dopiero w 2011 r.
W 2010 r., wraz z powrotem głównych gospodarek na ścieżkę wzrostu może jednak ponownie zwiększyć się popyt na powierzchnię biurową ze strony firm i jednocześnie zmniejszyć się podaż. Wzrost stawek czynszów jest już widoczny na niektórych najważniejszych rynkach biurowych, m.in. w londyńskim City i paryskim Centralnym Obszarze Biznesu (COB). Ponadto oczekuje się, że w skali globalnej czynsze zaczną rosnąć od połowy bieżącego roku. Drugie półrocze będzie zatem okresem ożywienia i umiarkowanego optymizmu wśród zarówno wynajmujących, jak i najemców.
Czynsze za najlepszą powierzchnię biurową są kluczowym wyznacznikiem kondycji sektora biurowego i deweloperskiego. Globalny kryzys gospodarczy, upadek i regres instytucji finansowych oraz wynikająca z tego niepewność w świecie biznesu doprowadziły do znacznego spadku popytu na nową powierzchnię biurową. Deweloperzy na ogół szybko zareagowali na kryzys i odłożyli w czasie realizację nowych budynków, ale podaż nowej powierzchni biurowej na wynajem nadal wzrastała, ponieważ w ramach redukcji kosztów firmy zwalniały lub podnajmowały nadmiar zajmowanej powierzchni - twierdzą autorzy raportu C&W.
{jumi [*9]}
