A jak to jest z wiekiem cmentarza powązkowskiego? W końcu 221 to całkiem pokaźna liczba. Jednak cmentarz ten nie jest najstarszą nekropolią w Warszawie. W rejestrze zabytków figurują bowiem jeszcze inne, starsze cmentarze: Cmentarz Kamionkowski (przykościelna nekropolia założona na przełomie XIII i XIV wieku) i Cmentarz na Służewie przy ul. Renety (prawdopodobnie powstał w 1238 roku).
Choć Cmentarz Powązkowski nie jest najstarszy, to na pewno jego losy były pogmatwane. Równie skomplikowane jest poruszanie się po nekropolii, o czym przekonać się może każdy, kto kiedyś szukał tam grobu swojego przodka. Wydaje się, że dziś jest z tym problem, ale w przeszłości bywało gorzej. Kiedy mapa cmentarza nie była jeszcze ogólnodostępna, zwiedzającym pomagali przewodnicy. Prowadzili oni albo do grobów znanych osób albo do nagrobków zwykłych śmiertelników, poszukiwanych przez odwiedzających. Oczywiście, takiemu przewodnikowi należało zapłacić - „co łaska".
Jeszcze sto lat temu jedyny plan cmentarza dostępny był tylko w kancelarii cmentarnej. W związku z kłopotami odwiedzających cmentarz, Jan Kwietniewski w 1900r. wydał pierwszą kieszonkową mapę z numerami kwater, a redakcje warszawskich gazet podchwyciły jego pomysł i 1 listopada zaczęły publikować plany Starych Powązek.
Nie da się ukryć, że zabytkowy cmentarz kryje w sobie wiele ciekawych nagrobków. To tu, w Alei Zasłużonych, spoczywają m.in. Władysław Reymont,. Marceli Nowotko, Paweł Jasienica, Maria Rodziewiczówna, Leopold Staff, Stefan Starzyński, Jerzy Waldorff czy Jan Kiepura. Długo by wymieniać wszystkich znanych ludzi pochowanych na Cmentarzu Powązkowskim. Są jednak i mało znane groby, w których leżą słynne czy legendarne postaci. O ich istnieniu nie przeczytamy jednak w żadnym z przewodników. Na przykład spoczywa tu niejaki Frankenstein z powieści Mary Shelley (kw. 173), a także Jan Kochanowski. Jest też grobowiec rodziny Wokulskich (kw. 209), niedaleko zresztą miejsca, gdzie leży Bolesław Prus.
O warszawskiej nekropolii możemy przeczytać na nieoficjalnej stronie cmentarza: http://starepowazki.sowa.website.pl. Okazuje się, że Cmentarz Powązkowski w Warszawie skrywa wiele tajemnic. Przy następnej wizycie możemy się mu przyjrzeć lepiej niż zazwyczaj i odkryć coś, o czym nikt inny nie ma pojęcia.
{jumi [*8]}