Największa skoordynowana akcja społecznego sprzątania rzek w Polsce pod hasłem „Operacja Czysta Rzeka” działa od 2019 roku. Wtedy po raz pierwszy ponad 2000 wolontariuszy z całej Polski zebrało prawie 55 ton śmieci. Z roku na rok akcja poszerzała zasięg i gromadziła coraz więcej zaangażowanych na łonie natury. W ubiegłym roku chętnych do sprzątania było już ponad 8600, a zebranych odpadów 230 ton. Podczas czterech edycji ponad 15 tys. ochotników uprzątnęło ponad 500 ton śmieci. Od roku 2021 odbywają się także edycje letnie, czyli akcje sprzątania rzek z poziomu kajaka.
Przygotuj się na wiosnę, sprzątając okolicę
Inicjatywa ma charakter ogólnopolski, a jej aktywność uruchamia się na wiosnę. Topniejący śnieg oraz nierozwinięta jeszcze roślinność odkrywają ogromne pokłady śmieci w zaroślach, przy spacerowych ścieżkach w lasach, czy na polanach przylegających do koryta rzeki.
„Po raz piąty zmierzymy się z problemem wszechogarniających śmieci. Dzięki naszym regularnym działaniom w plenerze czy społecznym ekopatrolom, miejsc do posprzątania ubywa, ale wiemy też, że pojawiają się nowe, wciąż mamy do czynienia z procederem dzikich wysypisk czy pozostawiania śmieci w okolicach biesiadowania czy relaksu. Nie możemy na to bezczynnie patrzeć, więc po raz kolejny zachęcamy wszystkich ludzi dobrej woli do mobilizacji, by posprzątać najbliższe otoczenie lub inny wybrany teren zielony” – mówi Daniel Parol, jeden z pomysłodawców i organizatorów Operacji Czysta Rzeka.
Zarejestruj sztab lub zgłoś się do akcji
Rejestracja sztabów startuje 1 marca i już tradycyjnie odbędzie się drogą elektroniczną poprzez stronę internetową akcji www.operacjarzeka.pl.
„W systemie można założyć swój sztab lub dopisać się do wybranej akcji w swojej okolicy jako uczestnik. Szefem sztabu może zostać osoba dorosła, która chętnie bierze sprawy w swoje ręce i nie boi się odpowiedzialności za koordynację lokalnej akcji. W takiej roli najlepiej odnajdują się osoby przedsiębiorcze i z charyzmą, lokalni liderzy czy członkowie organizacji pozarządowych. Na stronie Operacji pojawi się interaktywna mapa z pinezkami, które będą oznaczać miejsca, wybrane przez szefa sztabu, w których zaplanowano akcje i w ten sposób będzie można się do nich zapisać jako uczestnik. Wszyscy zgłoszeni otrzymają worki i rękawice do zbiórki odpadów. Szefom sztabów udostępnione zosstaną także materiały i narzędzia umożliwiające promocję Operacji Czysta Rzeka na ich obszarze działania.
Jednym z takich pomocnych narzędzi będzie „Przewodnik Szefa Sztabu”, dostępny pod linkiem: https://operacjarzeka.pl/poradnik-szefa-sztabu/.
„Jeśli więc chciałbyś zorganizować akcje sprzątania, ale nie wiesz, jak się do tego zabrać, ta publikacja poprowadzi Cię krok po kroku. Zachęcamy też do kontaktu z naszą infolinią, po nr tel. 22 290 20 40 czynną od poniedziałku do piątku w godz. 8-20 lub pod mailem e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., gdzie można dopytać o szczegóły oraz rozwiać istniejące wątpliwości” – zachęca organizator „Operacji Czysta Rzeka”.
Uczestnikiem akcji może być osoba, która ukończyła 18 lat, natomiast niepełnoletni od lat 13 mogą wziąć udział w sprzątaniu wyłącznie za zgodą rodziców lub opiekunów prawnych, natomiast młodsi wyłącznie pod opieką rodziców lub dorosłych opiekunów. W tegorocznej edycji będzie także możliwość zorganizowania akcji szkolnej. Ten wariant kierowany jest do przedszkoli, szkół lub placówek oświatowych, w których to opiekun rejestruje sztab i zapisuje uczestników.
Co, gdzie, kiedy w akcji Czysta Rzeka?
Akcje sprzątania w plenerze ruszają 14 marca i potrwają do 6 maja.
„Międzynarodowy Dzień Działań na rzecz Rzek, który przypada 14 marca to idealna data do rozpoczęcia naszych działań. Doceniając moc, siłę i piękno rzek, zachęcamy więc do dbania i potrzeby ochrony środowiska rzecznego, bo czysta rzeka to lepsza jakość życia nas samych. Rzeki od tysiącleci decydowały o życiu całych miast i społeczności. Dzisiaj, w dobie kryzysu klimatycznego, dostęp do czystej wody i stan samych rzek są szczególnie ważne. Angażując się w naszą akcję, pokazujemy, że jesteśmy tego świadomi i staramy się rzeciwdziałać szkodliwym praktykom” – zwraca uwagę Izabela Sałamacha, rzeczniczka prasowa Operacji Czysta Rzeka.
Kolejnym ważnym dniem będzie Dzień Ziemi (22 kwietnia), kiedy Sztab Główny planuje wielkie sprzątanie warszawskiej Wisły na odcinku od Mostu Siekierkowskiego aż do Młocin. Zakończenie akcji w ramach edycji wiosennej nastąpi 6 maja, wtedy też ruszy edycja letnia, polegająca na sprzątaniu rzek z poziomu kajaka.
Harmonogram edycji Czysta Rzeka 2023:
- 1 marca - start rejestracji sztabów
- 14 marca - Międzynarodowy Dzień Działań na rzecz Rzek: start akcji w plenerze
- 21 marca - Pierwszy dzień wiosny: akcja Eko Marzanna
- 22 kwietnia - Dzień Ziemi: akcja sztabu głównego nad Wisłą
- 6 maja - Podsumowanie akcji wiosennej, rozpoczęcie edycji letniej
Do dyspozycji uczestników Operacji Czysta Rzeka jest także interaktywne narzędzie, które służy do zaznaczania dzikich wysypisk śmieci, miejsc przy rzekach i terenów wokół nich, które wymagają posprzątania. Smartfonowa aplikacja może więc ułatwić wybranie miejsca do sprzątania, które zauważył już ktoś wcześniej.
Aplikację „Operacja Czysta Rzeka” można pobrać bezpłatnie w sklepach Google Play i AppStore.
Aby być na bieżąco z wydarzeniami w ramach Operacji Czysta Rzeka 2023 warto śledzić kanały komunikacyjne inicjatywy:
stronę internetową www.operacjarzeka.pl
FB: www.facebook.com/Operacjarzeka
IG: https://www.instagram.com/operacjarzeka/
YT: https://www.youtube.com/channel/UCT6yxWP67dV1fgHrjraqtkw
