wtorek, kwiecień 16, 2024
Follow Us
sobota, 04 sierpień 2012 15:59

Most „żelaznego wariata" w Anglii Wyróżniony

Napisała
Oceń ten artykuł
(0 głosów)

W hrabstwie Shropshire w środkowej Anglii w dolinie rzeki Severn jest rejon Ironbridge, uważany za kolebkę nowoczesnego przemysłu europejskiego. Tu właśnie rozpoczęła się rewolucja przemysłowa.

Jej symbolem stał się wybudowany w końcu XVIII wieku w miejscowości Coalbrookdale most z żelaza (Iron Bridge), będący pierwszą tego rodzaju wielką konstrukcją żelazną na świecie. Most ma zgrabne, pojedyncze przęsło i waży blisko 400 ton. Był on zapowiedzią szerszego zastosowania żelaza w przemyśle i technice oraz świadectwem umiejętności ówczesnych inżynierów i mistrzów hutniczych, którzy go stworzyli.
Żelazny most zaprojektował architekt i konstruktor Thomas Pritchard dla Johna Wilkinsona, właściciela kilku hut żelaza w środkowej Anglii i Walii. John Wilkinson był tak wielkim entuzjastą tego metalu, że nadano mu przydomek „żelazny wariat". Nosił on żelazny kapelusz, zbudował z żelaza pierwsze statki, a kiedy zmarł pochowano go w żelaznej trumnie i upamiętniono żelaznym obeliskiem.
John Wilkinson dopomógł w uruchomieniu całego przedsięwzięcia wciągając doń kilku innych przemysłowców, w tym Abrahama Darby'ego, największego magnata żelaznego z Coalbrookdale. Po kilku nieudanych próbach odlane zostały, ważące po 5 ton, główne łuki oraz inne elementy konstrukcyjne mostu. Zmontowano je bez użycia śrub, za pomocą złączy ryglujących i klinów. Most budowano zaledwie przez kilka miesięcy i oddano do użytku w 1781 roku. Żelazny most w Coalbrookedale stał się wielką atrakcją i „żywą" reklamą nowej technologii przemysłowej oraz umiejętności swoich twórców. Malowali go artyści, opiewali poeci. Wokół mostu wyrosło miasteczko Ironbridge, zaś w każdy piątek po jego północnej stronie odbywał się targ, którego tradycja przetrwała do dzisiaj.


Kiedy w roku 1795 żelazny most wytrzymał gwałtowną powódź, która zniosła wszystkie kamienne mosty w dolinie rzeki Severn, do hut w Coalbrookdale zaczęły napływać liczne zamówienia na podobne konstrukcje.
Pierwszy w świecie żelazny most pełnił doskonale swoją funkcję aż do 1934 roku. Gruntownie odrestaurowany w latach 70. ub. wieku Żelazny Most jest dzisiaj symbolem rewolucji przemysłowej, a jego nazwa - Ironbridge - została przeniesiona na cały rejon.

www.visitironbridge.co.uk

{jumi [*6]}

a