Poprad, który przedziera się gwałtownie przez dwa pasma Beskidu Sądeckiego wyżłobił w okolicach Rytra trudną do przebycia wąską dolinę, ale za to łatwą do obrony. W dokumencie Kingi z 1279 r. potwierdzającym przywileje dla nowo zakładanej wsi wymieniona jest po raz pierwszy brona, która prawdopodobnie znajdowała się w Rytrze na płn. od ruin zameczku, w okolicach dzisiejszego Zabronia. Strzegła ona, tak jak i zameczek najkrótszej drogi komunikacyjnej między państwami Polski i Węgier. Gościniec biegł wówczas serpentynami od Starej Lubowli przez przełęcz Vabec położoną na wysokości 750 m, dalej potokiem Granasto (Hraniczne), „pustaciami pilchowskimi" koło Piwnicznej i stąd dopiero doliną Popradu do Rytra i Starego Sącza. Książęca stacja celna w Rytrze stwierdzała oficjalnie charakter tej drogi, jako głównego traktu handlowego.
Zameczek ryterski nie tylko służył służbie celnej, ale również gościł niejednokrotnie w swych murach znakomitych gości, którzy udawali się traktem popradzkim za granicę. W 1369 r. przejeżdżał przez Rytro Kazimierz Wielki udając się na Węgry na spotkanie z Ludwikiem Węgierskim. W 1385 roku Jadwiga wraz z narzeczonym Władysławem Jagiełłą i wielkim księciem litewskim Witoldem wyjeżdżała na spotkanie szwagra, króla węgierskiego Zygmunta i jego żony Marii do pogranicznego Spiża (Spisza) zamku Ritter. Jagiełło spotkał się w Nowym Sączu z cesarzem Zygmuntem i jego posłami. W październiku 1412 r. na zjazd w Starej Lubowni z cesarzem rzymskim i królem Węgier Zygmuntem przejeżdżał przez Rytro król Władysław Jagiełło z żoną Anną i wielki książę Litwy z żoną Heleną. We wrześniu 1471 r. przez Nowy Sącz i Rytro przejeżdżał Kazimierz Jagiellończyk odprowadzając swego syna Kazimierza na tron węgierski.
Dzisiaj największym skarbem Rytra jest przyroda. Pasmo Radziejowej, leżące między doliną Dunajca i Popradu, stanowi zachodnią część Beskidu Sądeckiego. Najwyższe wzniesienia tego pasma (Radziejowa, Złomisty Wierch, Wielki Rogacz, Przehyba, Skałka) sięgają wysokości prawie 1200 m n.p.m. Niezwykła atrakcyjność przyrodnicza tych terenów spowodowała włączenie ich w obręb powstałego w 1987 r. Popradzkiego Parku Krajobrazowego, zajmującego obszar 52 tys. hektarów, a wraz z otuliną 76 tys. hektarów i będącego jednym z największych parków krajobrazowych w Polsce. Na jego terenie znajdują się dwie ścieżki przyrodniczo-dydaktyczne. Pierwszą utworzono w 1990 r. w rezerwacie "Las Lipowy Obrożyska", jednym z najcenniejszych kompleksów lasu liściastego (grądu) na terenie Beskidów. Przyrodnicza ścieżka na terenie Roztoki Ryterskiej jest drugą tego rodzaju ścieżką i znajduje się we wschodniej części pasma Radziejowej, obejmując prawie w całości zlewnie potoku Roztoka Wielka.
Jedną z potraw regionalnych z Rytra i okolic jest cyr ziemniaczany:
1 kg ziemniaków zetrzeć na tarce cienkiej; część 1/3 masy wycisnąć, robić z niej małe kluseczki i wrzucać na osolony wrzątek. Po 10 minutach resztę lekko osączonej masy wrzucać do kluseczek mieszając gotować ok. 20 minut. Podawać z pełnym zimnym mlekiem lub śmietaną. Jeśli coś zostanie, odgrzać na kolację, dodając skwarki i smażoną cebulkę.
albo poetycki przepis na wigilijną kapustę z grzybami:
"Gornuś kapusty ( nie barz mały) ubrać trza z becki
do tego dodać grzybów (pewnyk) ze 2 gorstecki
stawić na blach i pogutować jaz do miękkości
ino pamiętać ze mo być postno, bez zodnyk kości
a na som koniec trza do kapusty zasmazke dodać
w gliniany misce z łyzkami z drewna na wilijom podać."
Dla tych, którzy chcą przeżyć prawdziwą przygodę, być wysoko wśród koron drzew i lubią aktywny wypoczynek najlepszym rozwiązaniem jest wizyta w Parku Rozrywki w bezpośrednim sąsiedztwie Popradzkiego Parku Krajoznawczego. Jest to jeden z najpiękniejszych i najciekawszych Parków Linowych - z szybką trasą zjazdową (prawie 1 km w drzewach), Placem Zabaw na Drzewach dla dzieci w wieku powyżej 3 roku życia i basenem dla Kul Wodnych. Jest tam też BigSWING, Tor dla Kuli Zorbing i Tor dla Quadów.
W odległości 45 km od Rytra jest Krynica Górska, a 20 km Nowy Sącz.
www.ablandia.pl
www.rytro.pl
{jumi [*6]}
