Nazwę miejscowości (w języku jidysz – Kuzmir) wiąże się z imieniem Kazimierza Sprawiedliwego, księcia krakowskiego z XII w., natomiast prawa miejskie nadał jej król Kazimierz Wielki w 1356 r. Miasto bogaciło się na handlu, przede wszystkim na spławie zboża Wisłą, stając się drugim po Lublinie ośrodkiem gospodarczym województwa. Szczyt rozwoju osiągnął Kazimierz w 1. połowie XVII w., kiedy jako ważny port rzeczny był nazywany "małym Gdańskiem". Później, zniszczony przez dwa najazdy szwedzkie, już się nie podźwignął z ruiny, a w czasie rozbiorów Polski ledwie wegetował. W 1869 r. utracił nawet prawa miejskie, które odzyskał w 1927. W czasie obu wojen światowych zabudowa miasta uległa częściowemu zniszczeniu, lecz została pieczołowicie odrestaurowana lub zrekonstruowana.
Atrakcyjny Kazimierz
W sezonie Kazimierz odwiedza nawet 1,5 miliona osób. I nic dziwnego, bo nie da się go porównać z żadnym innym miejscem w Polsce, a wyjątkowe walory urbanistyczne miasta są rezultatem harmonijnego wkomponowania architektury w urozmaicony pejzaż. Kazimierz Dolny rozłożył się między Wisłą a wysoką (do 90 metrów) krawędzią Wyżyny Lubelskiej. Wokół rozciąga się Kazimierski Park Krajobrazowy z malowniczym przełomem Wisły, labiryntem lessowych wąwozów i bujną roślinnością. Już w średniowieczu ukształtowała się oś urbanistyczna miasta, której dominantami były: wieża strażnicza, zwana basztą (XIII w.), zamek królewski (ok. 1350 r.), kościół farny (ok. 1325 r.) i rynek. W 1589 r. uzupełnił tę oś kościół pw. Zwiastowania NMP, rozbudowany po 1627 r. jako barokowy kościół i klasztor oo. Reformatów.
Fara jest przykładem nurtu polskiego Odrodzenia określanego jako renesans lubelski. Dekoracja sklepienia odznacza się bogactwem motywów gwiazd, serc, owali, kół, kwadratów, prostokątów i trójkątów. Najcenniejszym elementem wyposażenia kościoła są najstarsze w Polsce organy (1620 r.).
Kamienice
Dwie kamienice braci Przybyłów z 1615 r.: Pod św. Mikołajem i Pod św. Krzysztofem wraz z wznoszącą się przy ul. Senatorskiej kamienicą Celejowską (1635 r.) należą do najbardziej oryginalnych zabytków renesansu w Polsce. Domy Przybyłów to budynki piętrowe, z podcieniami na parterze, bogato zdobionymi fasadami i bardzo wysokimi attykami. Zbudowano je z wapienia, a malownicze, asymetryczne i pełne fantazji dekoracje zostały wykonane w zaprawie murarskiej. Są to postacie świętych (m.in. patronów właścicieli), postacie biblijne, mitologiczny satyr, zwierzęta i sentencje łacińskie. Ciekawostką jest, że obramienia okien kamienicy Pod św. Krzysztofem wyobrażają trójkąt małżeński.
Kamienicę zamożnego mieszczanina, Bartłomieja Celeja zdobi niemal tak wysoka jak właściwy dom, bogato dekorowana attyka. W jej niszach znajdują się postacie Chrystusa, Matki Bożej, św. Jana Chrzciciela i patrona fundatora - św. Bartłomieja (z nożem, którym obdarto go ze skóry). Jest siedzibą Muzeum Nadwiślańskiego.
Renesansowe spichlerze
Zbudowano je wzdłuż Wisły, na przedmieściach Bochotnickim (dziś ul. Puławska) i Janowieckim (ul. Krakowska). Około 60 renesansowych spichlerzy były bogato dekorowanymi magazynami zbożowymi, z wielkim poddaszem i przybudówką od frontu ze schodami. Zachowało się ich jedenaście. W najlepszym stanie są: spichlerz Mikołaja Przybyły z 1591 r. (siedziba Muzeum Przyrodniczego), Feiersteina (1. poł. XVII w.), Kobiałki z 1636 r., „Pod Wianuszkami" i „Pod Żurawiem".
Warto jeszcze zobaczyć
Są jeszcze w Kazimierzu inne obiekty warte obejrzenia: synagoga (2. połowa XVIII w.); kamienice: w Rynku Gdańska (1795 r.); Górskich i Biała (XVII w.) przy ul. Senatorskiej; np. łaźnia i Dom Architekta. Oprócz tak charakterystycznych dla Kazimierza domów zbudowanych z wapienia („opoki kazimierskiej") są zabytki architektury drewnianej: jatki koszerne, studnie z obudową, wille na wzgórzach i w wąwozach (m.in. słynna „Kuncewiczówka" Marii i Jerzego Kuncewiczów), dworki i chałupy przeniesione z innych miejscowości, zarówno do samego miasta, jak i do znajdującej się w jego granicach wsi Mięćmierz, która stała się „żywym skansenem".
Festiwal Dwa Brzegi
Po raz szósty w Kazimierzu Dolnym i Janowcu nad Wisłą mozna będzie spotkać się z dobrym, artystycznym kinem i wybitnymi twórcami sztuki filmowej. Hasło tegorocznej edycji festiwalu Dwa Brzegi to „Filozofia buntu". Buntu w znaczeniu pozytywnym: jako negacja tego, co złe i zastygłe, jako ożywiający proces zmian i w końcu – artystyczna rewolucja, owocująca nowymi zjawiskami w sztuce, inspirująca wyobraźnię.
W programie festiwalu jest siedem filmów, które były w głównym konkursie Cannes, m.in. „Reality" (reż. Matteo Garrone, Grand Prix Cannes 2012) „Whisky dla Aniołów" (reż. Ken Laoch, Nagroda Specjalna Cannes 2012) „Na spotkanie nocy" (reż. Raoul Ruiz) – ostatni film chilijskiego reżysera, należącego do pokolenia rewolucjonistów kina lat 60.
Będą też pokazy polskich filmów, którym towarzyszyć będą spotkania z ich twórcami: „Mój rower" (reż. Piotr Trzaskalski), premierę filmu „Yuma" (reż. Piotr Mularuk), znakomite dokumenty, wśród nich nagrodzeni na Krakowskim Festiwalu Filmowym „Uwikłani" Lidii Dudy.
Bohaterami polskich retrospektyw będą Dwaj Panowie K. - Marek Koterski, wybitny scenarzysta i reżyser, twórca o niezwykłej osobowości i Marek Kondrat, bohater retrospektywy aktorskiej „I Bóg stworzył aktora", jako Adaś Miauczyński kreował filmowe alter ego Marka Koterskiego. Zaproszenie na festiwal przyjął także jeden z najbardziej oryginalnych twórców kina europejskiego, nominowany do Oscara Islandczyk Fridrik Thor Fridriksson.
Muzyce dedykowana jest sekcja „Muzyka, moja miłość". Specjalnie na otwarcie festiwalu po raz pierwszy do Polski przyjeżdża muzyk i wokalista, który w Hiszpanii i całej Ameryce Łacińskiej jest postacią kultową – Diego El Cigala. Z kolei 4 sierpnia z koncertem "Dwa muzyczne światy" wystąpi w Kazimierzu Dolnym Młoda Polska Filharmonia. Na Rynku zagrają przeboje znanych wykonawców, Czesława Niemena, Michaela Jacksona czy Led Zeppelin w orkiestrowej aranżacji.
Wydarzeniem specjalnym Dwóch Brzegów 2012 będzie premiera zremasterowanej wersji filmu „Rejs". W ramach tego wydarzenia gościem będzie reżyser Marek Piwowski i współautor scenariusza Janusz Głowacki.
Pierwszy festiwal w nowej formule pod nazwą Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi odbył się już w sierpniu 2007 r. Jego dyrektorem od pierwszej edycji jest Grażyna Torbicka.
www.dwabrzegi.pl
www.kazimierz-dolny.pl
www.muzeumnadwislanskie.pl
www.lubelskie.pl
{jumi [*6]}
