niedziela, kwiecień 20, 2025
Follow Us
poniedziałek, 14 kwiecień 2025 13:55

Czechy: Wielkanoc – Od Brzydkiej Środy po Pomlázkę Wyróżniony

Napisane przez Anna Gruszczyńska
Oceń ten artykuł
(1 głos)
Najbardziej charakterystycznym zwyczajem Poniedziałku Wielkanocnego jest pomlázka Najbardziej charakterystycznym zwyczajem Poniedziałku Wielkanocnego jest pomlázka Fot. Czech Tourism

Wielkanoc w Czechach to czas bogaty w tradycje i zwyczaje, które nadają każdemu dniu Wielkiego Tygodnia unikatowy charakter. Czeskie domy zdobią wieńce wielkanocne na drzwiach, gałązki z wiosennymi pąkami w wazonach, kolorowe pisanki oraz figurki zajęcy i baranków, wprowadzając świąteczną atmosferę.​

Niebieski Poniedziałek i Szary Wtorek: czas wiosennych porządków

Niebieski Poniedziałek swoją nazwę zawdzięcza prawdopodobnie niebieskiemu suknu używanemu do dekoracji kościołów. Szary Wtorek, zwany także Żółtym, w zależności od pogody, nawiązuje do tradycji wiosennych porządków, podczas których usuwano pajęczyny symbolizujące zimowe zaniedbania.​

Brzydka Środa: dzień uśmiechu i oczyszczenia

Brzydka Środa upamiętnia zdradę Judasza. W tym dniu zalecano uśmiechać się, by uniknąć smutku w kolejne środy roku. Tradycyjnie wymiatało się sadze z kominów, co symbolizowało oczyszczenie domu z negatywnej energii.​ Tego dnia, wieczorem, pieczono judasze – drożdżowe bułeczki nacierane miodem. Spożywano je o świcie w Wielki Czwartek dla ochrony przed zdradą i nieszczęściem. ​

Zielony Czwartek: harmonia z naturą

Zielony Czwartek to dzień sprzyjający pracom ogrodowym, mającym zapewnić obfite plony. Spożywano potrawy w zielonym kolorze, takie jak szpinak czy sałata, symbolizujące zdrowie i odrodzenie. Tego dnia dzwony kościelne milkną, zgodnie z wierzeniem, że odlatują do Rzymu, a ich rolę przejmują drewniane kołatki. ​

Wielki Piątek: cisza i refleksja

W Wielki Piątek wszystkich chrześcijan obowiązuje post. W Czechach tradycyjną świąteczną rybą jest karp. Popularny jest także pstrąg, a kto nie lubi ryb, wybiera prosty posiłek bezmięsny. W wielu czeskich miejscowościach zachował się zwyczaj używania kołatek zamiast dzwonów, które milczą na znak żałoby. ​

Biała Sobota: przygotowania do świętowania

Biała Sobota to czas intensywnych przygotowań do Niedzieli Wielkanocnej. Tradycyjnie malowano izby na biało i sprzątano domy. W tym dniu piecze się mazance, czyli słodkie ciasta drożdżowe z rodzynkami, baranki wielkanocne i przygotowuje inne przysmaki.

Poniedziałek Wielkanocny: pomlázka

Najbardziej charakterystycznym zwyczajem Poniedziałku Wielkanocnego jest pomlázka – symboliczne smaganie kobiet wierzbowymi rózgami, mające zapewnić im zdrowie i urodę.

Do dziś niekiedy pomlázki sięgają kilku metrów. Te oczywiście służą wyłącznie do dekoracji. Zwyczaj chodzenia od domu do domu z rózgą jest nadal pielęgnowany w wielu wioskach i miasteczkach, szczególnie na Morawach. W niektórych regionach Czech w Poniedziałek Wielkanocny panuje tradycja polewania wodą.

Pomysły na wiosenne – i nie tylko – wycieczki do Czech można znaleźć na stronie visitczechia.com 

a