Na niewielkiej powierzchni zobaczymy tu białe skalne turnie (nie tylko Trzech Koron i Sokolicy!), efektowny przełom Dunajca i piękne grzbietowe łąki Małych Pienin. Region wyróżnia się bioróżnorodnością, a świetną bazą do jego zwiedzania stanowi uzdrowisko z tradycjami – Szczawnica. Położona po sąsiedzku polska część Spiszu to kraina łagodnych grzbietów i zabytkowych wiejskich kościołów, słynąca z ciekawej kultury ludowej, zjawiskowych panoram Tatr oraz… spokoju, bowiem wciąż zagląda tu niewielu turystów.”
Przewodnik napisany ciekawie i kompetentnie przez autora również innych, które recenzowałem ma, zgodnie z koncepcją tej serii, trochę inny układ, niż te, do których przywykli czytelnicy. Ale logiczny, przejrzysty i zawierający mnóstwo bardzo przydatnych i potrzebnych informacji. Wzbogaconych o ponad 150 kolorowych zdjęć, a także wydzielonych informacji oznaczonych ikonkami dla rozróżnienia: ważnych, praktycznych, ciekawostek, dla aktywnych, dotyczących przyrody, etnografii, zabytków techniki, kulinariów oraz panoram. Szkoda, że nie znaleziono w tych przewodnikach miejsca dla zamieszczenia ich spisów. Ikonki, liczniejsze, stosowane są także w opisach tras, co znakomicie ułatwia zarówno przygotowanie się do, jak i w trakcie ich pokonywania.
Dla zachęty do tego, przewodnik rozpoczyna się od 6 stronicowego „Zdobądź i poznaj”. Dziesięciu miejsc, szczytów, obiektów i celów, uznanych przez autora, słusznie, za szczególnie warte polecenia. W odległych czasach młodości, gdy mogliśmy zwiedzać tylko własny kraj, wędrowałem przez nie i zwiedzałem wszystkie zaproponowane w tym przewodniku. Niektóre kilkakrotnie, przy okazji zdobywając punkty na kolejne stopnie i kolory GOT – Górskich Odznak Turystycznych. Ale wówczas nie było po nich przewodników, a przeglądowe mapki turystyczne nie w jednym miejscu różniły się od tego, co spotykaliśmy w terenie. Chodzenie po nim było zdecydowanie trudniejsze, niekiedy z nieoczekiwanymi przygodami.
Dla porządku wymienię te polecane do zdobywania i poznawania miejsca i obiekty: To Panorama Tatr z Łapszanki. Zamki nad Jeziorem Czorsztyńskim, które, gdy bywałem w nich po raz pierwszy, jeszcze nie istniało. Trzy Korony. Przełom Dunajca ze słynną sosną, pokazaną na zdjęciu głębiej w przewodniku, jak wyglądała przed częściowym zniszczeniem jej przez jakiegoś barbarzyńcę na początku 2021 roku. W domowym archiwum znalazłem stare, czarno - białe zdjęcie, na którym sporo dziesięcioleci temu trzymając się nie,. „wiszę” nad przepaścią, dnem której płynie najsłynniejsza polska, częściowo graniczna ze Słowacją, górska rzeka. Są wśród tych propozycji oczywiście również Czerwony Klasztor, Uzdrowisko Szczawnica, Wysokie Skałki, Wiejska architektura sakralna, Wąwóz Homole i Przełęcz Rozdziela.
Dwustronicowa rozkładówka „Pieniny i Polski Spisz w pigułce” przynosi czytelnikowi ich zarysy z regionalizacją geograficzną i historyczną oraz połozenie między Polską i Słowacją. A także informacje o znakowaniu szlaków, najwyższych szczytach, infrastrukturze turystycznej, ochronie przyrody i służbach ratunkowych. Ponadto kilka stronic tekstu o regionie, jego topografii i przyrodzie, również z ważnymi informacjami i ciekawostkami. Ważne i zasługujące na przeczytanie są informacje na temat przygotowania się do wycieczki w ten region, planowanie trasy, niezbędną odzież i ekwipunek, oznaczenia szlaków, zagrożenia, pomocy w górach i o turystyce w Pienińskim Parku Narodowym.
Część czysto przewodnikową otwierają opisy 10 tras trekkingowych. Z ich mapkami, zaznaczonymi na nich szlakami, miejscowościami, przełęczami itp. Czasem potrzebnym na ich pokonanie, przekrojami terenu, dokładnymi opisami oraz ze zdjęciami panoram z zaznaczonymi na nich oraz opisanymi szczytami i miejscami. Na końcu zaś informacjami o dojeździe i parkingach, wyżywieniu i noclegach. W części przewodnika nazwanej travel, znajdują się informacje o regionie, jego historii, zabytkach, legendach oraz flisactwie na Dunajcu, ludowej kulturze Spiszu i kulinarnych specjałach regionu.
Ponad 100 stron poświęcono w przewodniku informacjom oraz opisom atrakcji Pienin i Spiszu, podzielonym na 36 miejscowości i miejsc: Szczawnica, Szlachtowa, Jaworki, Leśnica itd. O każdej zwięźle, ale przeważnie przynajmniej z podstawowymi informacjami wzbogaconymi o zdjęcia i ciekawostki. Po nich zaś, dodatkowo, trzy zaproponowane trasy zwiedzania: Szlak Architektury Drewnianej. Tour de Pieniny – przez 6 miejscowości i miejsc oraz Spiszową Pętlą przez 13 miejscowości, z ich lokalizacją w terenie. Dopiero na końcu tego travelbooka znajdują się, bardzo zresztą zwięzłe, Informacje Praktyczne.
O dojeździe w ten region i poruszaniu się po nim, co można znaleźć na jego temat w Internecie, a także o zakwaterowaniu, wyżywieniu spływach Dunajcem, rejsach po Jeziorze Czorsztyńskim, wynajmowaniu rowerów, dostępności szlaków, pomocy ratowniczej i medycznej. W sumie: dobry i ciekawy przewodnik wart polecenia. Niezbędny, moim zdaniem, dla tych, którzy w tamte strony wybierają się po raz pierwszy, albo mają niewielkie doświadczenie w uprawianiu turystyki górskiej. Bo chociaż nie są to tereny wysokogórskie, czy wymagającej szczególnie dobrej kondycji fizycznej, to też potrafią „dać w kość”. O czym miewałem okazje przekonywania się na własnych nogach i nie tylko.
PIENINY I POLSKI SPISZ. Przewodnik z serii trek & travel Bezdroży. Autor: Krzysztof Dopierała. Wyd. I, Helion, Gliwice 2021, str. 253, cena 44,90 zl. ISBN 978-83-283-7555-0
