SchUM: Moguncja, Spir i Wormacja
Wspólnota tzw. miast SchUM – Moguncji, Wormacji i Spiry uchodzi za kolebkę kultury żydowskiej w Europie. W miastach SchUM (akronim utworzony z pierwszych liter tych miast w języku hebrajskim) znajdują się miejsca, które od teraz noszą tytuł światowego dziedzictwa: dzielnica żydowska w Spirze, dzielnica synagogalna w Wormacji oraz stare cmentarze żydowskie w Wormacji i Moguncji. Historia tych miejsc odzwierciedla życie i kulturę żydowską na przestrzeni wieków – od zgodnego współistnienia z gminami chrześcijańskimi przez prześladowania, zniszczenie i ludobójstwo, po dzisiejsze kultywowanie wiary i tradycji w gminach żydowskich.
Położone nad Renem miasta, Moguncja, Spira i Wormacja, oferują szeroki wachlarz atrakcji kulturalno-turystycznych i cieszą się dziś ogromnym zainteresowaniem jako cele turystyki kulturowej.
Limes Dolnogermański
W ramach rozległego wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa „Granice Cesarstwa Rzymskiego” status dziedzictwa światowego nadano kolejnemu fragmentowi granicy rzymskiego imperium – Limesowi Dolnogermańskiemu. Liczący 400 km długości odcinek antycznych umocnień granicznych ciągnie się wzdłuż Renu od Rheinbrohl w Nadrenii-Palatynacie przez Nadrenię Północną-Westfalię do Katwijk na holenderskim wybrzeżu Morza Północnego. Rzeka Ren stanowiła naturalną granicę między rzymską prowincją i wolną Germanią. W 44 miejscowościach, grodach warownych, obozowiskach legionów i zabudowaniach świątynnych toczyło się życie Rzymian – obiekty te stworzyły zresztą podwaliny pod dzisiejsze metropolie, takie jak Bonn czy Kolonia.
Spora część pozostałości z czasów antycznych kryje się dzisiaj pod powierzchnią gruntu jako starannie chronione zabytki ziemne, ale w wielu miejscach muzea i ekspozycje prezentują fascynujące wykopaliska archeologiczne.
