Ich omawianie zaczynam od „Wybrzeża Bałtyku i Bornholmu”. Autorzy i wydawnictwo uznali bowiem, że ta duńska wyspa leży tak blisko Polski, że warto promować wyjazdy także na nią. Przewodnik, jak wszystkie w tej serii, wydany na dobrym papierze, jest bogato ilustrowany. Zawiera blisko 130 kolorowych zdjęć, 16 planów i mapek oraz 37 informacji i ciekawostek w ramkach. Na wstępie znajdują się informacje i zdjęcia głównych, zdaniem autorów, atrakcji Wybrzeża Bałtyku. Generalnie oczywistych, chociaż w szczegółach można by uwzględnić również inne.
Wśród 8-miu „:Najciekawszych obiektów” znalazł się „Sad Ostateczny” Hansa Memlinga, Fontanna Neptuna w Gdańsku, Katedra we Fromborku, Bazylika Mariacka w Gdańsku, Katedra w Kamieniu Pomorskim, Klasztor i kościół w Żarnowcu, Katedra w Kołobrzegu i Molo w Sopocie. Na pewno wszystkie szczególnie warte poznania. Ale dlaczego np. tylko fontanna na Długim Targu, a nie on cały, lub w ogóle gdańska Starówka, jedne z najpiękniejszych miejsc w kraju? Podobnie dyskusyjny jest dobór „Najciekawszych budowli”: Most w Darłówku, Baszta Czarownic w Słupsku, Ruiny kościoła w Trzęsaczu, Dom Rybaka we Władysławowie, Latarnia morska i Świnoujściu i Żuraw w Gdańsku.
Czy wymienione 7 „Miejsc nie do pominięcia”. Chyba najmniej wątpliwości budzi 7 „Miejsc przyjaznych dzieciom”. Ale, oczywiście, autorzy mają prawo do subiektywnego wyboru takich miejsc i obiektów oraz zachęcania czytelników i turystów do poznawania ich przede wszystkim. Rozdział wstępny: „Informacje krajoznawcze” zawiera, przynajmniej w podtytule, „Krajoznawcze ABC”. Chyba automatycznie przeniesione z innych tomików tej serii, bo w tym przypadku nie ma żadnych haseł w porządku alfabetycznym, a jedynie krótka prezentacja klimatu, Bałtyku, fauny i flory morskiej, wybrzeża oraz jego fauny i flory, a także historii tego regionu z paroma słowami o turystyce i jej tamtejszych tradycjach.
Podstawowa część przewodnika, to obszerne „Wybrzeże Bałtyku” i zaledwie kilkunastostronicowe „Bornholm”. W pierwszej są informacje o nadmorskich lub położonych w pobliżu miejscowościach od Świnoujścia i Międzyzdrojów na zachodzie, poprzez Wybrzeże środkowe i gdańskie, do Fromborka i Elbląga. W przypadku większych miejscowości i popularnych nadbałtyckich ich krótka historia, sugestie co w nich, ewentualnie w okolicach, warto zobaczyć, na końcu zaś, w zielonych ramkach, Informacje turystyczne: jak tam dojechać, noclegi, wyżywienie, ew. także rozrywki. Informacje o poszczególnych miejscowościach, poza dotyczącymi największych i najważniejszych miast, są bardzo, niekiedy wręcz przesadnie zwięzłe.
Np. o Dźwirzynie czy Stegnie po 14 jednoszpaltowych wierszy + informacje praktyczne, o Ustroniu Morskim 16 itp. W przypadku ważniejszych zabytków, muzeów i niektórych innych obiektów uwzglednionio jednak ich adresy, numery telefonów, strony www., informacje o dniach i godzinach otwarcia oraz cenach biletów. Podobnie o Bornholmie. Z krótkim Krajoznawczym ABC zawierającym informacje ogólne, trochę o geografii i historii wyspy, zaś w Praktycznym ABC o dojeździe na nią, transporcie lokalnym, noclegach, wyżywieniu i aktywnym wypoczynku. Osobno, każde na 2 stronach ze zdjęciami, przedstawione są miasta: największe tam Rønne oraz Åkirkeby i Nexø. Ponadto Północne wybrzeże i archipelag Ertholmene.
Teksty w przewodnkku wzbogacają wspomniane informacje i ciekawostki w ramkach. Np. „Najciekawsze obiekty natury”. „Znaczenie koloru flagi na kąpielisku”. „Rezerwat pokazowy żubrów”. „Szlaki turystyczne Wolina”. „Wikingowie na Wolinie”. „Legenda o olbrzymim kamieniu”. „Wyspa Chrząszczewska”. „Sól koło brzegu”. „Dziki Zachód” w Kołobrzegu”. „Kaszana legenda”, „Kaper, korsarz czy pirat?”. „Ołtarz z Darłowa”. „Wielbłądy w Sławnie”. „Niedźwiadek szczęścia”. „Ostatnia słupska czarownica”. „Naturyzm”. „Jarmark Dominikański”. „Oliwskie organy”. „Kopernik i Frombork”. „Wiatraki”. Na końcu przewodnika znajduje się Indeks z bardzo ubogim zestawem haseł, co utrudnia znalezienie w razie potrzeby miejscowości i obiektów pominiętych w nim, chociaż omówionych w tekście. Ale to, moim zdaniem, jest najsłabsza strona tej serii przewodników.
Cezary Rudziński
WYBRZEŻE BAŁTYKU I BORNHOLM. Przewodnik Bezdroży z serii travelbooków. Autorzy: Magdalena Bażela i Peter Zralek (Bornholm). Wydawnictwo Helion, wyd. III, Gliwice 2018, str. 215, cena 26,90 zł. ISBN 978-83-2823-4197-5
