Najważniejszym ośrodkiem życia kulturalnego we wschodniej Polsce jest Lublin. Miasto leżące na granicy Unii Europejskiej i Wschodniej Europy, mające silne kontakty zarówno z Ukrainą, Białorusią jak i z wieloma krajami Zachodniej Europy od lat jest stolicą międzynarodowych festiwali filmowych, teatralnych i muzycznych.
Wśród licznych zabytków Lublina ciekawe są podziemia Starego Miasta, w których przechowywano niegdyś wina i mięsiwa. Wędrówka liczącymi ok. 300 m korytarzami zajmuje ok. 40 minut, podczas której trzeba pokonać 150 schodów. Korytarze oraz 14 sal ulokowane są na trzech poziomach, na głębokości od 9 do 12 m. Z kolei w Zamku można obejrzeć bogate kolekcje zabytków sztuki zdobniczej, numizmatów, militariów oraz eksponaty z dziedziny archeologii. Atrakcją muzeum są freski bizantyjskie oraz „Unia Lubelska" – jedna z najlepszych prac Jana Matejki.
W mieście wyznaczono pięć szlaków turystycznych:
• Szlak Znanych Lublinian liczący 16 przystanków, który mozna zwiedzić w czasie 2,5 - 3,5 godz. Szlak przypomina najsławniejsze i najbardziej znane postaci historyczne, których życie i działalność można utożsamiać z miastem. Są wśród nich zarówno polscy królowie, znani poeci i pisarze, muzycy, uczeni, a także wielcy ludzie Kościoła - wśród nich Prymas Tysiąclecia ks. kardynał Stefan Wyszyñski i papież Jan Paweł II.
Jedno z nich, to miejsce związane z życiem i działalnością "Widzącego z Lublina", na Podzamczu, na terenie zlikwidowanej przez hitlerowców dzielnicy żydowskiej, przy nieistniejącej obecnie ul. Szerokiej. Tu, pod numerem 28, stał dom Jakuba Izaaka Horowica-Szternfelda (1745-1815) zw. Widzącym za względu na dar jasnowidzenia i przepowiadania przyszłości, religijnego reformatora żydowskiego, współtwórcy chasydyzmu w Królestwie Polskim. Do jego domu i bożnicy pielgrzymowa ły ogromne rzesze wiernych, przyciągane wielkim autorytetem cadyka, co przysparzało popularności również Lublinowi. Dzisiaj jego grób, znajdujący się na Starym Kirkucie, odwiedzają Żydzi z całego świata.
• Szlak Zabytków Architektury, liczący 16 przystanków o długości 3 km. Wymaga on poświęcenia 2,5 - 3 godz. Od początków osadnictwa w VI wieku do uzyskania praw miejskich w 1317 roku upłynęło ponad siedem stuleci; Najstarszym zabytkiem architektury w Lublinie i na Lubelszczyźnie jest wieża obronna na Wzgórzu Zamkowym, wzniesiona w XIII w. W mieście można podziwiać zabytki architektury, od romańskiej do współczesnej.
Jednym ze znaczących obiektów na Szlaku Zabytków Architektury jest Zamek Lubelski - obronny kompleks na odosobnionym wzgórzu wapienno-lessowym, składający się z: gotyckiej baszty (donżonu), gotyckiej Kaplicy Trójcy Świętej, którą zdobią bezcenne freski rusko-bizantyńskie, ruin tzw. Baszty Żydowskiej, neogotyckiego gmachu d. więzienia. W czasach Sejmu w 1569 roku król Zygmunt August spotykał się tu z posłami. W jego komnatach podjęto najważniejsze decyzje polityczne, które zaowocowały podpisaniem i opieczętowaniem aktu Unii a także jej zaprzysiężeniem. Zamkowa Galeria Malarstwa Polskiego i Obcego - eksponuje na honorowym miejscu obraz Jana Matejki pt.: Unia Lubelska. Artysta utrwalił pędzlem moment zaprzysiężenia aktu Unii, w którym bierze udział król Zygmunt August i szereg dostojników świeckich i duchownych. Na obrazie widnieje także postać księcia Albrechta II Hohenzollerna, który złożył hołd lenny polskiemu królowi w Lublinie.
Obiekty zgromadzone na Szlaku Zabytków należą do Muzeum Lubelskiego, jednego z najciekawszych tego typu placówek w Polsce.
• Szlak Wielokulturowy, liczący 12 przystanków, których przejście wymaga poświęcenia 3-4 godz. Położenie Lublina sprawiło, że przez wieki miasto odznaczało się wielokulturowościa. W społeczeństwo Lublina wtopili się Rusini, Niemcy, Żydzi, Ormianie, Turcy a także Francuzi, Szkoci, Grecy, Holendrzy i Anglicy. Dużą rolę w kulturowym krajobrazie Lublina odegrali Włosi, którzy będąc katolikami łatwo się polonizowali; część z nich, należąca do cechu muratorów, pozostawiła dzieła swoich umysłów i rąk widoczne w wystroju architektonicznym kilku kościołów, zwłaszcza reprezentujących styl renesansu lubelskiego oraz barokowych. Obok, najliczniej reprezentujących mieszkańców Lublina Polaków, byli Żydzi, którzy już na pocz. XVI w. zaczęli tworzyć własną dzielnicę na Podzamczu. Szlak Wielokulturowy umożliwia poznanie najważniejszych miejsc i obiektów, które świadczą o tradycyjnej otwartości i tolerancji lublinian.
Jednym z obiektów tego szlaku jest Wzgórze Czwartek - jeden z lessowych cyplów nad doliną Czechówki - najstarsze miejsce osadnicze Lublina, datowane na VI-VII wiek. U jego stóp znajduje się targowisko istniejące od kilkuset lat, obok którego wiódł szlak handlowy w kierunku Lwowa i Rusi. W X w. patronował osadzie, wspólny dla zachodniego i wschodniego Kościoła, opiekun kupców i handlarzy - św. Mikołaj. Stojący tu kościół parafialny pw. św. Mikołaja wzniesiono w XVI w., wg tradycji, w miejscu istniejącej świątyni z 986 r., której fundatorem miał być Mieszko I. Panorama ze Wzgórza Czwartek na Podzamcze, Stare Miasto i część śródmieścia, pozwala na przyjrzenie się sylwetkom świeckich i sakralnych obiektów architektury, które współtworzą wielokulturową mozaikę Lublina.
• Jagielloński Szlak Unii Lubelskiej liczy 8 przystanków, których obejrzenie wymaga 2-3 godz. Szlak wyznaczono w celu upamiętniania jednego z największych dokonań Jagiellonów, jakim było zawarcie w 1569 r. Unii Polsko-Litewskiej w Lublinie. Historyczne wydarzenia - jak Unia w Krewie w 1385 r., na której zapadła decyzja o ślubie Władysława Jagiełły z Jadwigą, obietnica chrystianizacji Litwy, powołanie na polski tron Jagiełły - postanowione w Lublinie, czy też zjazd w Horodle, który zacieśnił związki Polski z Litwą - spowodowały, że dzieło pierwszego króla z dynastii Jagiellonów dokończył ostatni przedstawiciel rodu - Zygmunt August. 1 lipca 1569 r. odbyło się, na królewskim zamku w Lublinie, podpisanie i zaprzysiężenie Unii. Łączyła ona Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie w jeden organizm państwowy - Rzeczpospolita Obojga Narodów, w której rządził jeden monarcha. Wspólna odtąd była polityka zagraniczna i monetarna, odrębne - administracja, skarb, wojsko i sądownictwo. Rzeczpospolita rozciągała się na obszarze ponad 800 tys. km kw. i w tym kształcie przetrwała aż do rozbiorów.
• Szlak Pamięci Żydów Lubelskich liczący 13 przystanków można przejść w czasie 3 - 4 godzin. Jednym z nich jest miejsce dawnego kompleksu synagogalnego przy al. Tysiąclecia, poniżej Baszty Żydowskiej, u stóp zamku, upamiętnione obeliskiem i metalową płaskorzeźbą z wizerunkiem Maharszalszul - Wielkiej, Synagogi. W XVI-XVII w. w istniejącym tu zespole sakralnym funkcjonowała pierwsza lubelska jesziwa, założona przez rabina Salomona Lurię. Kompleks synagogalny został zniszczony przez hitlerowców, podczas likwidacji getta, w 1943 r.
www.lublin.eu
{jumi [*6]}
