Zdaniem ekspertów, nie oznacza to jednak, że automatycznie każda transakcja realizowana w tym regionie Europy będzie pozbawiona ochrony.
– Niepokojące jest to, że KUKE najpierw pozytywnie zaopiniowała wniosek firmy o udzielenie zabezpieczenia, a po dwóch tygodniach tego zabezpieczenia odmówiła, co de facto postawiło Budostal w trudnej sytuacji – ocenia w rozmowie z agencją Newseria Biznes Piotr Czublun, radca prawny i partner w Czublun Trębicki Kancelaria Radców Prawnych.
Krakowska firma uzyskała kontrakt na budowę fermy kaczek. Inwestycja ma powstać w regionie czernigowskim, na północy Ukrainy, i warta jest blisko 35 milionów euro. Projekt uzyskał pozytywną weryfikację ze strony Banku Gospodarstwa Krajowego.
– Jednym z warunków uzyskania tego finansowania było właśnie uzyskanie zabezpieczenia gwarantowanego przez KUKE. I tu rzeczywiście należy zapytać, na ile wpływ na decyzję korporacji miała zmiana sytuacji na Ukrainie i na ile może się to przełożyć na sytuację innych przedsiębiorców, którzy chcą swoje inwestycje realizować na rynku ukraińskim czy na podobnych rynkach, na których zdarzają się niepokoje. Z całą pewnością jednak decyzjaw sprawie Budostal-3 nie jest decyzją generalną – mówi Czublun.
KUKE zabezpiecza interesy polskich przedsiębiorców w kontaktach zarówno z polskimi, jak i zagranicznymi odbiorcami. Powstała, by zapewnić bezpieczeństwo w handlu, nie tylko na bezpiecznych rynkach, lecz także podwyższonego ryzyka – m.in. ryzyka politycznego. Dlatego też, zdaniem Czubluna, przyczyn odmowy uzyskania zabezpieczenia przez krakowską firmę nie należy łączyć jedynie z trudną sytuacją na Ukrainie.
– W tym konkretnym przypadku należałoby zajrzeć do wniosku, jego uzasadnienia, sprawdzić, jakie były rzeczywiste przyczyny. Natomiast z całą pewnością nie budowałbym na tej podstawie generalnej zasady, że każdy, kto chce prowadzić interes na Ukrainie, musi poczekać, bo nie otrzyma takiego zabezpieczenia – ocenia radca prawny.
W sytuacji, w której KUKE odmawia ubezpieczenia, firma powinna złożyć wniosek ponownie – tym razem jednak zmienić go, zaznaczyć dodatkowe zabezpieczenie. Nawet jednak, jeśli i tym razem wniosek nie zostanie rozpatrzony pozytywnie, nie zamyka to drogi do prowadzenia inwestycji.
– Druga możliwość to wejście na przykład we współpracę z innym kontrahentem, który jest w stanie dać zabezpieczenie wykonania inwestycji, coś w rodzaju konsorcjum, i dogadać się niejako z partnerem biznesowym, który mógłby wspólnie z firmą realizować projekt, a jednocześnie mógł dać dodatkowe zabezpieczenie, które pozwoliłoby je sfinansować. Inną możliwością jest oddanie kontraktu innej firmie i wystąpienie w roli podwykonawcy – mówi Czublun.
Zagraniczne koncerny mają większe możliwości w finansowaniu dużych inwestycji, jednak oddanie kontraktu wiąże się również z niższą marżą i przede wszystkim – z brakiem możliwości wypromowania swojej marki na zagranicznym rynku. Kontrakt, który zdobył krakowski Budostal-3, pomógłby firmie w zbudowaniu na ukraińskim rynku lepszej pozycji, co z kolei ułatwiłoby uzyskanie kolejnych kontraktów.
– Wejście w mariaż – czy byłoby to konsorcjum, czy podwykonawstwo z innym, większym partnerem – siłą rzeczy przełoży się na mniejsze zyski. Ale może to być jedyna możliwość, aby kontrakt uratować – przyznaje Piotr Czublun.
Sytuacja na Ukrainie jest wciąż niepewna i choć nie oznacza to, że KUKE automatycznie nie będzie przyznawał zabezpieczenia firmom robiącym interesy na tym rynku, to jednak o gwarancję może być trudniej. Z pewnością korporacja będzie wnikliwiej przyglądała się takim wnioskom, będzie także prowadziła dogłębną analizę ryzyka związanego z rynkiem. To jednak nie koniec konsekwencji, jakie mogą odczuć firmy, które będą chciały prowadzić na Ukrainie interesy.
– Z całą pewnością, przy rosnącym ryzyku na tym konkretnym rynku, ubezpieczyciel, czyli w tym kontekście KUKE, musi podnieść wysokość składek, które będzie musiał ponieść przedsiębiorca ubiegający się o takie zabezpieczenie. Czy będą dalej idące zmiany, zależy od rozwoju sytuacji w tym kraju – ocenia Piotr Czublun.
