Jako główne narzędzie umożliwiające rozwiązanie tego problemu w Polsce, Związek Banków Polskich wskazał uruchomienie systemu docelowego oszczędzania na cele mieszkaniowe – pisze Jacek Furga z ZBP.
Jak najszybciej wprowadzony powinien zostać program budownictwa na wynajem zwłaszcza w wersji komercyjnej realizowanej przez różnego typu inwestorów indywidualnych i instytucjonalnych. Budownictwo mieszkaniowe nie potrzebuje wsparcia – wymaga jedynie stworzenia stabilnych, odpowiednio skonstruowanych mechanizmów finansowych, wyzwalających inicjatywę prywatnych inwestorów, w których rozwój budżet z pożytkiem dla swoich przyszłych przychodów powinien zainwestować nieco środków budżetowych.
Z ankiety przeprowadzonej w 2008 r. przez Prezydencję Francuską UE wynika, że wydatki budżetu państwa na mieszkalnictwo w Polsce w stosunku do PKB są najniższe w całej Unii Europejskiej – w UE kieruje się średnio 1 proc. PKB na mieszkalnictwo, a w krajach naszego regionu starających się nadrobić zaległości w relacji do krajów Europy Zachodniej nawet sięgają 3 proc. PKB. Budownictwo mieszkaniowe jest bowiem jednym z najskuteczniejszych, pozytywnie zweryfikowanych w praktyce wielu krajów, sposobów na wychodzenie z okresów dekoniunktury gospodarczej. Tymczasem polski rząd i parlament zatwierdzają wydatki na mieszkalnictwo na poziomie 0,08 proc. PKB.
Trend ostatnich dwóch kwartałów wyraźnie wskazuje, że skala akcji banków w zakresie kredytów hipotecznych w br. będzie zdecydowanie niższa. Tym bardziej, że w miejsce wygaszanego programu „Rodzina na Swoim” w ramach którego udzielano w ostatnich dwóch latach co piątego kredytu hipotecznego, rząd nie zaproponował nowych rozwiązań wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego. Statystyczny deficyt mieszkań w Polsce wynosi ok. 1.850 tys. mieszkań.
Obok niskiej dostępności mieszkań, poważnym problemem jest niezadowalający standard zamieszkania (niski standard techniczny budynków, niedostateczne wyposażenie w instalacje oraz nadmierne zaludnienie). W tak rozumianych substandardowych warunkach zamieszkuje ok. 6,5 mln osób w 1,8 mln mieszkań (16 proc. mieszkań ogółem).
Tymczasem budujemy w Polsce 2,6 mieszkania na 1000 mieszkańców, gdy w UE (gdzie potrzeby mieszkaniowe w ujęciu ilościowym są zaspokojone), buduje się 5 mieszkań na 1000 mieszkańców. Mamy 327 mieszkań na 1000 mieszkańców przy średniej w Unii Europejskiej na poziomie 466. Deficyt mieszkaniowy jest jedną z podstawowych barier uniemożliwiających cywilizacyjny skok Polski.
Dotychczasowy system instrumentów polityki mieszkaniowej państwa nie jest w stanie przyczynić się do tak potrzebnego przełomu w polskim mieszkalnictwie we wszystkich jego segmentach. Nadszedł czas na odważne decyzje w polityce mieszkaniowej.
Jacek Furga, wiceprezes Centrum Prawa Bankowego i Informacji, przewodniczący komitetu ds. finansowania nieruchomości przy ZBP
{jumi [*9]}
