Branża pirotechniczna w liczbach
Rynek wyrobów pirotechnicznych w Polsce to silnie regulowany segment gospodarki, z obrotami na poziomie 769 milionów złotych rocznie. Według raportu KPMG, sama sprzedaż fajerwerków generuje około 94 miliony złotych wpływów z VAT. Dodatkowo branża generuje około 279 milionów złotych wartości dodanej brutto oraz około 76 milionów złotych wynagrodzeń rocznie.
„Obecnie w Polsce funkcjonuje około 25 tysięcy przedsiębiorstw powiązanych z branżą pirotechniczną, zatrudniających kilkadziesiąt tysięcy osób. Wśród nich 10 tysięcy to specjaliści posiadający specjalistyczne kwalifikacje, których szkolenie wymaga dużych nakładów finansowych oraz długotrwałych procedur certyfikacyjnych” – podkreśla Marta Smolińska, Prezes Stowarzyszenia Importerów i Dystrybutorów Pirotechniki.
Więcej o branży i wpływie zakazów na biznes i ekonomię: Polska jest 5. eksporterem fajerwerków na świecie. Milionowe straty branży
W 2023 roku branża sprzedała ponad 30 milionów produktów, obsługując blisko 7 milionów konsumentów.
Społeczny odbiór pirotechniki
Z badań Ogólnopolskiego Panelu Badawczego Ariadna wynika, że 65% Polaków korzystało z materiałów pirotechnicznych lub brało udział w wydarzeniu z ich użyciem. Co ważne, aż 51% respondentów nie popiera całkowitego zakazu używania fajerwerków. Interesujące jest również to, że nawet wśród właścicieli zwierząt domowych przeciwnicy fajerwerków są w mniejszości.
Ryzyko zwiększenia szarej strefy
Eksperci ostrzegają, że wprowadzenie zakazu może doprowadzić do zwiększenia przemytu oraz pojawienia się nielegalnych i niebezpiecznych produktów na rynku.
„Możliwość legalnego zakupu fajerwerków w naszym kraju zaspokaja wszystkie potrzeby rynku, dzięki temu nie ma miejsca na szarą strefę, która na pewno powstanie, jeśli państwo zlikwiduje tę branżę” – zauważa Marta Smolińska.
Jako przykład negatywnych skutków całkowitego zakazu wskazywana jest Holandia, gdzie po wprowadzeniu restrykcji znacząco wzrósł napływ nielegalnych materiałów pirotechnicznych.
Kompromisowe rozwiązania zamiast całkowitego zakazu
Stowarzyszenie Importerów i Dystrybutorów Pirotechniki proponuje kompromisowe rozwiązania, które już funkcjonują w niektórych niemieckich miastach takich jak Berlin czy Hamburg. Polegają one na utworzeniu stref wolnych od fajerwerków w pobliżu miejsc wrażliwych, jak schroniska dla zwierząt, ogrody zoologiczne, szpitale czy domy opieki.
„Chodzi o wprowadzenie lokalnych ograniczeń, które chroniłyby osoby i zwierzęta wrażliwe na hałas, nie odbierając jednocześnie innym prawa do celebracji ważnych wydarzeń” – wyjaśnia prezes Smolińska.
Znaczenie branży pirotechnicznej dla bezpieczeństwa państwa
Pirotechnika ma strategiczne znaczenie dla obronności kraju, gdyż firmy z tego sektora posiadają wyspecjalizowaną kadrę i doświadczenie w użyciu materiałów wybuchowych.
„Nasze zasoby mogą być wykorzystane w ramach współpracy z wojskiem oraz służbami mundurowymi, na przykład podczas szkoleń dla ludności cywilnej. Jesteśmy w kontakcie z MON oraz MSWiA” – zaznacza Marta Smolińska.
Wprowadzenie zakazu używania wyrobów pirotechnicznych w Polsce może mieć poważne konsekwencje gospodarcze oraz zwiększyć ryzyko pojawienia się nielegalnych produktów. Branża proponuje wprowadzenie kompromisowych rozwiązań, które mogłyby pogodzić interesy wszystkich stron.
