Przyjęcie przez Senat nowelizacji przepisów będzie przedostatnim krokiem do ich naprawy. Nowe prawo będzie znacznie bardziej liberalne, a przez to przystępniejsze dla osób fizycznych, które nie z własnej winy popadły w poważne tarapaty finansowe. Jedynie umyślne zadłużanie się oraz rażące niedbalstwo będą podstawą do oddalenia wniosku. Do tej pory większość była oddalana przez trywialne braki formalne w skomplikowanej procedurze.
Przejście postępowania do upadłości konsumenckiej kosztowało od 6 do nawet 15 tys. zł, dlatego niewielu wnioskujących było na to stać. Kolejnym ukłonem w stronę konsumentów będzie ograniczenie kosztów postępowania i w uzasadnionych przypadkach możliwość opłacenia ich już po upłynnieniu majątku.
- To zmiana o charakterze wręcz rewolucyjnym. Obecnie, bolączką wielu dłużników jest brak możliwości ogłoszenia upadłości, warunkowany brakiem środków pieniężnych na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego. Sytuację taką można ocenić jako absurdalną, zarówno dla dłużników jak i wierzycieli, dlatego też przyjęty przez Sejm kierunek zmian należy ocenić pozytywnie – komentuje Paweł Grabowski, dyrektor ds. prawnych w ZFP.
Liberalizacji podlegać będzie również postępowanie po ogłoszeniu upadłości, czego przykładem jest m.in. skrócenie okresu realizacji tzw. „planu spłaty” – obecnie okres ten wynosi 5 lat, natomiast zgodnie z przyjętą przez Sejm nowelizacją – zostanie skrócony do 3 lat. Ogłoszenie upadłości nie będzie oznaczać automatycznego umorzenia długów, jednakże krótszy okres „planu spłaty” ułatwi przywrócenie upadłego do życia gospodarczego.
Warto również wspomnieć o możliwości zawierania układu między upadłym a wierzycielami – co w założeniu ma uchronić konsumentów przed egzekucją z nieruchomości i eksmisją, które mają mieć charakter ostateczny.
Obowiązujące od marca 2009 r. przepisy dotyczące upadłości konsumenckiej okazały się martwą literą prawa – jak bowiem wynika z danych Ministerstwa Sprawiedliwości, na przestrzeni 5 lat, upadłość konsumencką ogłoszono mniej niż 100 razy, mimo że wniosków było ponad 2 tys.
Związek Firm Pożyczkowych bierze udział w pracach nad nowelizacją ustawy jako strona społeczna. – Kredytodawcy powinni silniej partycypować w ryzyku niewypłacalności konsumenta. Konsumenci z kolei powinni rozważnie zaciągać zobowiązania, aby uniknąć przykrej procedury upadłościowej. Dlatego Związek promuje 10 zasad bezpiecznego pożyczania, które chronią konsumentów m.in. przed przekredytowaniem – komentuje Jarosław Ryba, prezes Związku Firm Pożyczkowych.