Czy UE rzeczywiście dostrzega problemy krajów Globalnego Południa i bierze odpowiedzialność za skutki własnych decyzji gospodarczych?
Debatę poprzedziło wystąpienie prof. Marcina Wiącka, Rzecznika Praw Obywatelskich. Profesor zwrócił uwagę na prognozowany wzrost liczby uchodźców wojennych, klimatycznych oraz ekonomicznych. Podkreślił, że migracja coraz częściej bywa wykorzystywana jako narzędzie polityczne, mające na celu destabilizację porządku publicznego w Unii Europejskiej.
"Założenia tego systemu sprowadzają się do tego, że każdy cudzoziemiec, nawet osoba, która nielegalnie przekroczyła granicę, może ubiegać się o status uchodźcy i państwo ma obowiązek ustosunkować się do takiego wniosku oraz przeprowadzić procedurę oceny sytuacji konkretnego człowieka" – przypomniał prof. Wiącek.
Kolejnym gościem specjalnym był Abid Shamdeen, współzałożyciel i doradca strategiczny organizacji NADIA’S Initiative. Opisał dramatyczne losy społeczności Jazydów, prześladowanych w Syrii, Iraku i Turcji.
"We współczesnym świecie Europa nie żyje w izolacji. Stoi przed kolejnymi wyzwaniami związanymi ze zmianami klimatycznymi, wcześniejszą pandemią COVID-19, czy toczącą się wojną na Ukrainie. Te wyzwania wymagają od wszystkich szybkich, a jednocześnie zrównoważonych działań" – mówił Abid Shamdeen.
Debata o prawach człowieka
Podczas debaty panelowej Renata Bem, dyrektor generalna UNICEF Polska, zwróciła uwagę na kompleksowe pojmowanie praw człowieka. Przedstawiła dane wskazujące, że ponad 473 mln dzieci żyje w obszarach dotkniętych konfliktami zbrojnymi, 365 mln w skrajnym ubóstwie, a około 1,4 mld dzieci na całym świecie nie ma dostępu do podstawowej ochrony społecznej.
"Nie chodzi o to, żeby pojechać jako organizacja czy instytucja i dać przysłowiowy worek ryżu czy łyżkę zupy. Chodzi o podejmowanie działań, które są w stanie spowodować, że te potrzeby będą malały, że ludzie dostaną możliwość zarobkowania, że jesteśmy w stanie eliminować skutki zmian klimatycznych" – podkreśliła Bem.
Agata Witkowska, prezes Fundacji Czas Wolności, zauważyła trudności w ocenie, czy Unia Europejska robi wystarczająco dużo na rzecz pomocy mieszkańcom krajów trzecich.
"Szacuje się, że na świecie mamy około 50 mln osób żyjących w statusie niewolnika. Są to ofiary przymusowej pracy, seks biznesu, kobiety wykorzystywane do prostytucji, pornografii. Osoby wykorzystywane w seks biznesie stanowią jedną trzecią obszaru wykorzystywania człowieka, natomiast generuje on największe przychody, wedle szacunków jest to około 150 mld dolarów" – mówiła Witkowska.
Ilona Pietrzak, wiceprezeska Instytutu Spraw Obywatelskich, zwróciła uwagę na potrzebę tworzenia przedstawicielstw pracowników, takich jak związki zawodowe czy rady pracowników, które umożliwiają prowadzenie prawdziwego dialogu społecznego.
"Biznes jest kluczowym graczem, który ma wpływ na to, jak prawa człowieka są przestrzegane. Mówimy, że biznes jest motorem rozwoju. Ale trzeba sobie też powiedzieć, że często biznes, szczególnie duże korporacje, przyczynia się do tego, że w kopalniach, fabrykach na plantacjach prawa człowieka nie są przestrzegane" – zauważyła Pietrzak.
Prof. Marcin Wiącek wskazał na najczęstsze naruszenia praw obywatelskich w Polsce i Europie, zwracając uwagę na niepełne respektowanie standardów ochrony uchodźców w Unii Europejskiej.
"Prawa uchodźców i standardy ich ochrony w UE – te, które mamy – nie są w pełni respektowane. Od 2021 roku obserwujemy w krajach sąsiadujących z Białorusią sposób traktowania osób przekraczających granicę z tym państwem. Wiemy, że jest to efektem nieludzkiej praktyki reżimu białoruskiego, jednak działania, które dostrzegamy, są nie do pogodzenia z Kartą Praw Podstawowych UE" – mówił Rzecznik.
Główne rekomendacje liderów zrównoważonego rozwoju
-
Uświadamianie konsumentom ich odpowiedzialności za przestrzeganie praw człowieka.
-
Uwrażliwianie na łamanie praw dzieci, kobiet oraz zjawisko niewolniczej pracy.
-
Przygotowanie na wzrost imigracji do Unii Europejskiej.
-
Ochrona wewnętrznego bezpieczeństwa przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka.
-
Dbanie o prawa pracowników jako integralną część praw człowieka.
Cała debata oraz więcej informacji dostępne są na stronie www.oesg.pl.
